Laguna Deniz Yıldızı Derneği Başkanı Ufuk Umay, Vakıflar İdaresi‘nin yönetiminde olan, Vakıfların 50 yıldır kira toplamasına rağmen hiçbir bakım ve güçlendirme yapmadığı Deniz Yıldızı Apartmanları‘yla ilgili geçmişten bugüne tüm bilgileri paylaşarak, kamuoyunda yaratılan algının amacına dikkat çekti
Umay binalarla ilgili tüm süreci anlattı
Yazılı açıklama yapan Umay Laguna Deniz Yıldızı Derneği’nin Mağusa’da Palm Beach bölgesi olarak bilinen Nadir Sokak’da bulunan Laguna bloklarında kiracı ve mülk sahibi olan şahıslardan oluşan bir birlik olduğunu belirtti.
Umay, “Söz konusu bloklar, Mağusa’nın görsel dokusu içerisinde toplumsal hafızaya dair önemli bir yere sahip olmasının yanında, geçmişten günümüze yerli ve yabancı birçok kişinin ikamet ettiği ve geçtiğimiz günlere kadar Evkaf İdaresi tarafından yönetildiği iddia edilmekteydi. Ancak paylaşılan görsellerin de gösterdiği gibi Evkaf İdaresi yönetimi altında olan binanın ihtiyacı olan bakım, onarım ve tadilatı gerçekleştirmeyerek sorumluluklarını yerine getirmemiştir” dedi.
Umay şöyle devam etti;
“Türkiye Cumhuriyeti’nde yaşanan deprem felaketinin yarattığı hassasiyetlerin ardından sosyal medya ve çeşitli basın organları tarafından söz konusu yaşam alanının güveliği ile ilgili çeşitli görsellerin paylaşıldığı dikkatimize gelmiştir.
Bu konuda söz konusu binada yaşayan ve bir süredir bu konuyla aktif bir şekilde çözüm üretmeye çalışan, yasal bir birlik olarak konunun hukuksal zemini ile ilgili olarak gerçekleri ve gelişmeler ile ilgili olarak kamuoyunun bilgi sahibi olması gerektiğine inanıyoruz;
1- Laguna Deniz Yıldızı Apartmanı’nın inşaatı 1966 yılında Lordos İnşaat Şirketi tarafından başlanmış, 1974 yılı sonrasında devletin mülkiyetine girmiştir. İdaresini Evkaf üstlenmiştir.
2- Sosyal medyada yayılan görsellerin de kanıtladığı gibi 1974 yılından bugüne kadar geçen zaman süresince Evkaf idaresi kira toplamış olmasına rağmen, binanın güçlendirilmesine izin verecek anlamlı bir yatırım yapmamıştır. Söz konusu yaşam alanının bugünkü şekline gelmesinden doğrudan sorumludur.
3- Söz konusu bloklardaki mülkiyet hakları ile ilgili olarak 2011 yılında tamamlanan Lordos and Others v. Turkey isimli Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararı, Deniz Yıldızı Apartmanında yer alan ve Constantinos G. Lordos adına kayıtlı 2 dükkan ve 22 daireye ait mahkeme kararı üretmiştir. Söz konusu davada, davacının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 1 numaralı protokolünün, 1 numaralı maddesine göre “her gerçek ya da tüzel kişi, mülkiyetinden müdahale edilmeksizin yararlanma hakkına sahip olduğu” kabul edilmiştir. Aynı zamanda, Lordos ailesinin yasal varisleri ile yaptığımız temaslarda, varisler; bina tasarımının Avrupa’da mimari ödül kazandığını, temellerinin deniz kumu kullanılarak yapılmadığını, kullanılan malzemenin kalitesinin şüphe kaldırmayacağını ifade etmiştir. Ayrıca, döneme ait plan, proje ve görseller gibi dokümanların yasal sürecin gerektirmesi durumunda Laguna Deniz Yıldızı Derneği ile paylaşmaya hazır oldukları da Lordos ailesinin varisleri tarafından beyan edilmiştir.
4- 4 Kasım 2021 tarihinde, Evkaf İdaresi tarafından, KVİ.0.00-204/12(17/E/5)-21/E.2104 sayılı binanın “derhal” boşaltılmasına yönelik bir karar almıştır. Söz konusu karar kat maliklerine dağıtılmıştır. Ancak kararın dayandığı ve Evkaf İdaresi tarafından hazırlatıldığı ifade edilen rapor kiracılarla doğrudan paylaşılmamış ancak Evkaf İdaresine gidilmesi kaydı ile gösterilebileceği ifade edilmiştir.
5- Evkaf’ın hazırlattığı raporun Deniz Yıldızı bloklarının durumu ele aldığı doğrudur. Ancak, binanın geleceğine dair nihai çözümün sadece yıkım olduğu bilgisi tek doğru değildir. İlgili rapor, aynı zamanda binanın güçlendirilmesinin de bir yöntem olduğunu belirtmektedir.
6- Laguna Deniz Yıldızı Derneği olarak mevcut raporun yetersiz olduğuna inanıyoruz. Zira rapor içerisinde son derece muğlak ve tartışmalı ifadeler bulunmaktadır. Bu nedenle, güvenilir kurumlar vasıtasıyla şüpheye mahal bırakmayacak bulguların yer alacağı kapsamlı bir raporun hazırlanması gerektiği kanaatindeyiz. Bu şekilde hazırlanacak bir raporun gösterdiği bilimsel bulgular ve öneriler ışığında konuya yaklaşılması gerektmektedir.
7- Buna rağmen Evkaf İdaresi, alelacele kat maliklerinin bir an evvel ilgili yaşam alanını derhal tahliye etmesi gerektiği kararını çıkarmış, ancak geçen süre içinde bina ve bölge güvenliğine yönelik herhangi bir girişimde bulunmamıştır.
8- Aynı zamanda Evkaf İdaresi binada kiracı olmayıp, yasal mülk sahibi olan maliklerle doğrudan bir temas kurmaktan kaçınmış, bilinmezliği sürdürerek binanın yıkılması gerektiği anlayışını güçlendirmeye yönelik tek taraflı algının oluşmasını önlemeye yönelik herhangi bir adım da atmamıştır.
9- Yaşananların ardından biraraya gelen kiracı ve mülk sahipleri binanın acilen güçlendirilmesi gerektiği konusunda hemfikirdir.
10- Bu sürecin önünün açılması ile ilgili olarak Evkaf ile aramızdaki mahkeme süreci devam etmektedir. Bu süreçte Evkaf’ın binada verdiği hizmetleri devam ettirmemesi ve boşaltılması için attığı belli adımlara karşı, yaşam alanındaki sakinler haklarını korumaya yönelik olarak Laguna Deniz Yıldızı Derneğini kurmuştur.
11- Laguna Deniz Yıldızı Derneği, binaya dair mahkeme süreçlerine doğrudan dahil olmuştur ve yasal süreçleri avukatlarımız aracılığı ile sürdürmektedir.
12- Aynı zamanda Laguna Deniz Yıldızı Derneği kat maliklerinden aidat toplayarak Evkaf İdaresinin çözümsüz bıraktığı çeşitli pratik sorunları çözme konusunda irade göstermektedir.
13- Evkaf’ın idari olarak gerçekleşen ve kat malikleri olarak uygunsuz bulduğumuz adımları, özellikle de yetersiz olduğuna inandığımız raporda da belirtildiği gibi yaşam alanının bilimsel yöntemlerle güçlendirilebilecek olması hususunda Evkaf tarafından herhangi bir adım atılmamış olması ve basına yansıyan çeşitli iddialar binanın bulunduğu alanın yıkılarak peşkeş çekilme ihtimalini de gündemimize almamıza neden olmuştur.
14- Ayrıca, Evkaf’ın emekli olması gerekmesine rağmen göreve devam eden müdürü Sn. İbrahim Benter’in bu konuya dair herhangi bir karar alma yetkisinin olmadığı hususunda da kaygılarımız bulunmaktadır.
15- Tüm bu gerçeklerin ışığında Laguna Deniz Yıldızı apartmanının Mağusa’nın sosyal dokusunda önemli bir yeri olduğu, bu binalarda geçmişte veya bugün yaşayanların duygusal bir bağı olduğunu, kent hafızasının korunmasının öneminin de altını çizerek, tüm yetkilileri idari karmaşaya ve rant yaratmaya neden olmayacak biçimde hareket etmesi gerektiğini vurgularız.
16- Binanın en erken zamanda bilimsel ve kabul edilebilir yöntemlerle güçlendirilmesinin formüllerinin konudan doğrudan etkilenecek kiracı ve mülk sahiplerinin rızası ile oluşturulmasının gereğini altını çizer, güçlendirme için oluşacak olan maliyetin planlanmasında ısrarcıyız. Konunun kent hafızası ve duygusal bağ ilişkisinin göz ardı edilmeden çözümlenmesine, sürecin çözülmesi için gerekli maddi ve manevi desteği vermeye hazır olduğumuzu da kamuoyuna bildiririz.
17- Bu bağlamda, sosyal medyada paylaşılan görselleri kullanarak konu hakkında yeteri kadar bilgi toplamadan yapılan haberlerin panik yarattığını gözlemlemekteyiz. Özellikle yaşadığımız deprem felaketi ardından, konuyla ilgili en çok kaygıyı duyanların halihazırda ilgili bloklarda yaşayan insanlar olduğunun altını çizer, özel mülke girilerek izinsiz olarak müdahale edilmesinin bir suç olduğunu hatırlatır, bununla ilgili olarak yasal haklarımızın saklı olduğunu belirtiriz.