Kıbrıs Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı (KEMA) Mütevelli Heyeti Başkanı İlkay İlseven, çam kese böceğiyle mücadele konusunda içinde bulunduğumuz mücadele döneminde atanmış Tarım Bakanı Kelle’nin bilimsel ve kanıtlanmış yöntem yerine, şu ana kadar hiç denenmemiş drone ile ilaçlama yapma girişimini eleştirdi
İlseven: Sayın Kelle hala daha ormanı deneme tahtası olarak görüyor
KEMA Mütevelli Heyeti Başkanı İlseven yaptığı yazılı açıklamada, mücadele döneminden geçtiğimiz çam kese böceği konusunda gerekli müdahalelerin yapılmaması durumunda ormanlarımızın %60’lara varan artım ve büyüme kayıplarının yaşanacağı konusunda uyarıda bulundu.
Çam kese böceğine bu yıl gerekli bilimsel müdahalenin yapılmaması durumunda ölümcül böcek olan kabuk böceklerine davetiye çıkarılacağını belirten İlseven, kabuk böceklerinin ise sadece doğada değil, insanlar üzerinde de astım, bronşit, lenf bezlerinin şişmesi gibi hastalıklara neden olacağını hatırlattı.
2020 yılından beri çam kese böceğine gerekli bilimsel müdahalelerin yapılaması nedeniyle ormanlarımızdaki kritik eşiğin geçildiğini kaydeden İlseven, 2020 öncesinde helikopterle yapılan ilaçlama sonrasında çam kese böceği salgınının %98-%99 oranında başarıya ulaştığını vurguladı.
“Dursun Oğuz’un YDÜ ile yaptığı protokol fiyasko ile sonuçlandı”
“Son iki yıldır çam kese böceği mücadelesi ile ilgili yapılan göstermelik bazı uygulamalar şov amaçlı hiçbir bilimselliğe dayalı bir uygulama olmayan, halk ile dalga geçecek, devletin paralarını havaya atmaktan öte hiçbir amaca hizmet etmemiştir” ifadelerini kullanan İlseven, bir önceki Tarım Bakanı Oğuz’un Yakın Doğu Üniversitesi (YDÜ) ile yaptığı protokolün sonuçlarının da tam bir fiyasko olduğunu belirtti.
2023 yılında ise Tarım Bakanı Kelle’nin “oldukça ilkel” bir yöntemle traktörler ile ilaçlama yapmayı denediğini hatırlatan İlseven, bu yöntemin hiçbir işe yaramadığını Tarım Bakanı Kelle’nin de kabul ettiğini vurguladı. Çam kese böceği salgını ile yapılması gerekenler bilimsel olarak açıkken, bu denemelerin ormanlarımızı deneme tahtasına çevirdiğini aktaran İlseven, şu anda Tarım Bakanı Kelle’nin daha önce denenmemiş bir yöntem olan drone ile ilaçlama hazırlıkları yaptığını kaydetti.
“Çam kese böceğine karşı dünyada hiç denenmemiş bir yöntem üzerinde çalışıyor. Drone ile çam kese böceği mücadelesini deneyecekmiş. Sayın Bakan hayal mı görüyor?” şeklinde tepkisini dile getiren İlseven, drone ile ilaçlamanın daha fazla zirai tarlalar için tasarlandığını ve dağlık alandaki ormanların ilaçlanması için etkili olmayacağını söyledi.
KEMA Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı İlseven’in açıklaması şu şekilde devam etti:
“Drone ile çam kese böceği mücadelesi yapıldığı ile ilgili bilimsel bir çalışma yoktur. Drone’lar zirai kullanım için geliştirilmiş olup, orman sahalarının koşullarına cevap verememektedir. Drone ile dağlık ve vadilerde uygulama yapılması mümkün olunamamaktadır. Helikopterde bulunan teknoloji ve ekipmanlar sayesinde biyolojik ilaç su ile seyreltilmeden atılabilirken, drone ile tarımda yapılan uygulamalarda ilacın su ile seyreltilmesi zorunluluğu duyulmaktadır.
Bu durumda yaklaşık 7 dakikada bir yeni karışım hazırlanıp drone’a yüklenmesi gerekmektedir ki su ikmal ihtiyacı ve batarya değişimi uygulama süresini gereksiz uzatmakta, bir hektar alanda yaklaşık 65 litre su kullanımı gerekmektedir.
Hacmi büyük sayılabilecek bir drone ile her bir sortide 0.4-0.6 hektar alan ilaçlanabilir. Oysaki helikopter ile uygulamada ilaç direk yüklenmekte ve her bir sortide 80 hektarlık alan ilaçlanabilmektedir. Drone ile bir günde yaklaşık 40 litre bir ilaç atılabilmekte bu da yaklaşık 16-17 hektar alana denk gelmektedir.
Oysaki helikopter ile 1 günde yaklaşık 2.000 litre ilaç atılabilmekte, bu da yaklaşık 800 hektar alana denk gelmektedir.10.000 hektar alan ilaçlanacağı varsayımı ile hareket edersek bu durumda (böceğin ağaçlara zarar vermeden kısa sürede yaklaşık 30 günde ilaçlanmanın tamamlanması gerekir) drone ile tamamlamak için aynı anda 40-50 adet drone kullanımının gerekeceğinin hesaba katılması gerekir, her drone için birer adet drone pilotu, drone destek personeli ve uygulamaların denetlenmesi için Orman Dairesi kontrolörü ve bunların alana sevki için her birine arazı aracı, drone ve ekipmanların taşınabileceği araçlar gerektirdiği de göz önüne alınmalıdır.
Özetle; drone ile orman sahalarında uygulama yapılması uygulanabilirlik açısından da ekonomik ve etkin uygulamalar açılardan da mümkün görülmemektedir.
Ölü taklidi yapan, görmeyen, duymayan, konuşmayan Sayın Kelle’ye tavsiyemiz, bilimin tavsiye ettiği uygulamadan sakın şaşma, drone ile yapacağınız deneme başarısız olacak ve havaya atacağın devletin paralarının hesabı sizden sorulacaktır”
