Suriye geçiş yönetimi Devlet Başkanı Ahmet eş-Şera, yeni anayasa beyannamesini imzaladı. Eş-Şera’nın 13 Mart’ta imzaladığı 53 maddelik beyanname, geçici Anayasa görevi görecek. Asıl Anayasa’nın hazırlanmasının beş yıl sürmesi planlanıyor
Suriye Devlet Başkanı’nın Müslüman olmasını zorunlu
Beyanname, önceki Suriye Anayasası’nda olduğu gibi Suriye Devlet Başkanı’nın Müslüman olmasını zorunlu tutuyor ve İslam kanunlarının yasamanın temel kaynağını teşkil ettiğini vurguluyor.
Geçici anayasaya, ülkenin resmi adının Suriye Arap Cumhuriyeti olarak kalmasını öngörüyor.
Belge ayrıca güçler ayrılığı, yargı bağımsızlığı, kadın hakları, ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğü gibi temel unsurları da koruma altına alıyor.
Eş-Şera, belgeyi imzalarken “Suriye için zulmü adalet ile değiştirdiğimiz yeni bir tarih olmasını temenni ediyoruz” diye konuştu.
Şam yönetimi, 8 Aralık’ta Beşar Esad’ın devrilmesinin ardından Ocak’ta Suriye’nin eski anayasasını, meclisini, devlet kurumlarını ve güvenlik kurumlarını fesh etti.
Bunun yerine seçimler düzenlenene kadar ülkeye yönetecek bir geçiş yönetimi kuruldu ve başına Ahmet eş-Şera atandı.
Eş-Şera, Mart başında yedi kişilik bir anayasa komitesi kurarak “geçiş dönemi için hukuki çerçeveyi düzenleyecek” yeni anayasa beyannamesi hazırlama görevi verdi.
Anayasa komitesinin başkanı Dr. Abdülhamid el-Awak, beyannamenin “toplumsal güvenlik ile haklar ve özgürlükler arasında denge kurmayı” amaçladığını söyledi.
Aynı zamanda Mardin Artuk Üniversitesi öğretim üyesi olan el-Awak, devlet başkanının geçiş döneminde olağanüstü hal ilan etme yetkisine sahip olacağını belirtti.
El-Awak, yeni kurulacak bir “Halk Meclisi”nin yasamada tamamen söz sahibi olacağını vurguladı.
Bu meclisin üyelerinin üçte ikisi eş-Şera tarafından seçilen bir komite tarafından atanacak. Üçte biriyse Suriye devlet başkanı tarafından seçilecek.
Suriye’nin kalıcı anayasasını hazırlamak için yeni bir komite kurulacak.
“Esad’ın dayattığı politikaları andırıyor”
Suriye’nin kuzeydoğusunu kontrol eden Suriye Demokratik Güçleri (SDG), geçici anayasayı sert dille eleştirerek reddetti.
SDG’den yapılan açıklamada beyannamenin maddeleri ve genel çerçevesi bakımından devrilen Beşar Esad’ın Baas hükümeti tarafından dayatılan politikaları andırdığı eleştirisi yapıldı.
Ayrıca geçici anayasanın Kürtler ve Hristiyanlar gibi Suriye’deki etnik ve dini azınlıkları görmezden geldiği ifade edildi.
SDG, “Dar görüşlü uygulamalar ve çağdışı siyasi fikirlerin” Suriye’yi geriye götüreceği ve ülkedeki anlaşmazlıkları derinleştirebileceği uyarısını yaptı.
Ahmet eş-Şera ve SDG komutanı Mazlum Abdi, 10 Mart’ta SDG’nin ve kontrolündeki bölgelerin Şam’a bağlanması için sekiz maddelik bir anlaşma imzaladı.
Anlaşmada Kürtler dahil tüm azınlıkların haklarının gözetileceği ve Kürtlere anayasal haklar verileceği ifade ediliyor.
Türkiye’den Şam’a üst düzey ziyaret
Suriye’de geçiçi anayasanın imzalandığı gün Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ve MİT Başkanı İbrahim Kalın’ın aralarında bulunduğu bir heyet Şam’da mevkidaşları ve Ahmet eş-Şera ile bir araya geldi.
Yaklaşık üç saat süren temaslarda Türkiye-Suriye ilişkileri ve bölgedeki güncel gelişmelerin ele alındığı belirtildi.
