Türkiye’deki aşı denemelerinde ikinci doz yapıldı

Türkiye’de Hacettepe Üniversitesi’nde 16 Eylülde ilk gönüllü Kovid-19 aşılama uygulaması yapılan kişilere bugün ikinci doz uygulandı.

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Akova ve Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı ve Aşı Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Serhat Ünal, Çin’de geliştirilen Kovid-19 aşısının ilk gönüllü uygulamasında gelinen sürece ilişkin basın mensuplarına bilgi verdi.

‘Bu hafta içerisinde 20 merkeze ulaşacak’

Prof.Dr. Ünal, Türkiye’de 25 merkezde bu gönüllü uygulamasının gerçekleştirileceğini belirterek, “Bundan 14 gün önce Hacettepe’de ilk gönüllüler alınmaya başladı. İstanbul’da, İzmir’de, Diyarbakır’da, Gaziantep’te, Malatya’da bugüne kadar 14 merkez aktif olarak gönüllü almaya başladı. Bu hafta içerisinde 20 merkeze ulaşacak. Önümüzdeki hafta içerisinde de tüm merkezlerin açılmasını bekliyoruz” dedi.

Türkiye’de önemli bir yan etkisi yok’

Bugüne kadar Türkiye çapında yapılan aşılamalarda önemli bir yan etki gelişen hastanın olmadığını söyleyen Prof. Dr. Ünal, “Aşının güvenliği ön planda. Bunu yakından takip ediyoruz. Aşının etkili olup olmadığını önümüzdeki 2,5-3 aylık dönemde, toplumda bu kişilere hastalık bulaşıp bulaşmadığına bakacağız. Bir de kanlarında bu virüse karşı antikor oluşup oluşmadığını test edeceğiz. İkinci önemli iş yan etkilerini takip etmek. Aşının yapıldığı yerde şişlik, kızarıklık gibi hafif yan etkileri olabilir. Bunun dışında başka bir şey olup olmayacağını yakından takip ediyoruz. Ama bir iyi şey söyleyeyim; bu aşı 50 bin civarı Çin’de ve kalan 11-12 bini de başka ülkelerde olmak üzere 60 bini aşkın kişiye şu güne kadar yapıldı ve önemli bir yan etki bildirilmedi. Türkiye’de de önemli bir yan etki yok” diye konuştu.

‘Erken de sonlandırabiliriz’

Türkiye genelinde aşılanan kişi sayısının 70i geçtiğini söyleyen Prof. Dr. Ünal, bu aşının önce sağlık personelinde kullanıldığını ifade etti.

Ünal, bini aşkın sağlık personelinde ilk değerlendirmeler yapıldıktan sonra yan etkileri değerlendirilerek aşının 13 bin kişiye doğru yayılacağını belirerek, “Kaç kişiye aşı yaparsak bu aşının güvenli ve etkili olduğunu anlayabiliriz, bu bilimsel yollarla hesaplanan bir rakam. Haziran ayında bu hesaplamalar yapıldığında hastalık hızı Türkiye’de biraz daha düşüktü şimdi biraz arttı. Şimdilerde hastalık hızı daha yüksek olduğu için 13 bin rakamına ulaşmadan önce bile bize güvenli ve etkilidir cevabını verecek sayıya ulaşabiliriz. Erken de sonlandırabiliriz” ifadelerini kullandı.

‘Yerli aşıda hayvan deneyi çalışmasının sonuna geliniyor’

Türkiye’de 12-13 tane Kovid-19 yerli aşı çalışmasının yürütüldüğünü belirten Ünal, Türkiye’deki aşıların önemli bir kısmının laboratuvar çalışmalarının bittiğini kaydetti.

Ünal, “Bir kısmı deney hayvanları kısmında, 2 ya da 3 aşı da deney hayvanları çalışmasının sonuna geliyor artık. Bundan sonraki basamak biraz daha kritik. Çünkü insana vereceğiniz aşının iyi üretim kuralları adı altında belli kurallar ile denetimlerin yapıldığı yerlerde üretilmesi lazım. Çünkü bu artık hayvan deneyi falan değil, bunlar insana verilecek. Zaten o insana verilecek olan, az miktarda 20 bin, 30 bin kişi, kaç kişiye gidecek ise Faz-1, Faz-2, Faz-3te kullanılacak olan miktar, başarılı olursa onun hiç formuülasyonu değiştirilmeden binlerce,10 binlerce, 100 binlerce hatta milyonlarca doz üretilecek hale getirilecek. O nedenle ilk kullanılan formül önemli. Bunun da uluslararası sertifikasyonu olan kontrolden geçmiş tesislerde üretilmesi lazım” dedi.

‘Uygulanan 30 gönüllüde ciddi yan etki yok’

Prof. Dr. Akova ise Hacettepe Üniversitesi’nde şimdiye kadar 30 gönüllünün aşılandığını ve bunlardan 3 tanesine bugün ikinci aşının yapıldığını kaydetti.

Akova, “30 gönüllü içerisinde aradan geçen 14 günlük süre içerisinde ciddi bir yan etki yok. Aşı yapılan yerde ağrı, yorgunluk, halsizlik, kırgınlık, hafif ateş gibi belirtiler var; ama bunların hepsi geçici olarak ortaya çıktı. Çok yüksek ateş, aşırı halsizlik, yorgunluk gibi belirtiler aşı yapılanların hiçbirisinde gözükmedi. Ama tabii bunlar karar vermek için henüz daha erken. Biz bundan sonrasında da izlemeye devam edeceğiz. Ama dünyadan özellikle Çin’den gelen güvenlik verileri umut verici, orada çok büyük bir kesime yapılmış bu aşı. Onlarda da bizimkine benzer civarda bir yan etki profili saptanmış. Ama dediğim gibi bu tür çalışmalarda hemen 14 günde karar veremezsiniz, bizim bu gönüllüleri uzun süreli incelememiz lazım” ifadelerini kullandı.