eBay, Discord, TikTok, Twitch…
Teknoloji şirketinin binlerce çalışanıyla yollarını ayırması sektör için ne anlama geliyor?
Hangi şirketler işçi çıkarıyor?
Google‘dan eBay‘e teknoloji şirketleri geçen yıl olduğu gibi bu yıl da yeni işten çıkarma dalgaları olacağını duyurdu.
Geçen yıl sektörde 260 bin kişinin işine son verilmişti. 2023’te işten çıkarılan kişi sayısına kıyasla Ocak 2024 çok az gibi görünse de sektörde bu yollara başvurulmasının arkasındaki nedenler sorgulanmaya başladı.
Bu ay Google’dan çok sayıda işten çıkarma haberi geldi ve bir sözcü geçen hafta Euronews Next‘e yaptığı açıklamada teknoloji devinin “şirketin önceliklerine ve önündeki önemli fırsatlara sorumlu şekilde yaklaştığını” söyledi.
Google geçen yıl ocak ayında 12 bin kişiyi işten çıkaracağını ve sürecin 2023’ün sonuna kadar devam edeceğini duyurmuştu.
ABD‘li teknoloji sitesi The Verge, Google CEO’su Sundar Pichai‘nin geçen hafta bir notta daha fazla kesinti beklenmesi gerektiği konusunda uyardığını bildirdi.
Bu açıklamaya paralel olarak Google’ın bir sözcüsü, “Bu yıl bazı ekipler, küresel olarak bazı rollerin ortadan kaldırılmasını da içeren bu tür organizasyonel değişiklikler yapmaya devam ediyor” dedi, ancak işten çıkarılacak kişi sayısı hakkında detay paylaşmadı.
eBay, Discord, TikTok, Twitch
Online alışveriş sitesi eBay bu hafta 1.000 pozisyonun ya da tam zamanlı çalışanların yaklaşık yüzde 9‘unun işten çıkarılacağını duyurdu.
CEO Jamie Iannone, “Ayrıca, önümüzdeki aylarda alternatif işgücümüz içinde sahip olduğumuz sözleşmelerin sayısını azaltmayı planlıyoruz” diye yazdı.
Bu arada, anlık mesajlaşma platformu Discord, şirketteki çalışanlarının yüzde 17′sini (yaklaşık 170 kişi) işten çıkardıkları yönündeki haberleri doğruladı.
TikTok da Euronews Next’e yaptığı açıklamada ABD, Asya ve Avrupa’da birkaç düzine çalışanı işten çıkardığını ancak 150 yeni pozisyon açtığını doğrularken, Amazon‘un sahip olduğu video oyunu canlı yayın hizmeti Twitch ay başında 500 kişiyi işten çıkardığını duyurdu.
Amazon’un sahip olduğu diğer hizmetler de işten çıkarmalar olduğunu açıkladı.
Teknoloji sektörü neden daha fazla işçi çıkarıyor?
ABD’deki Pennsylvania Üniversitesi Wharton School‘da yönetim profesörü olan Peter Cappelli, euronews’e yaptığı açıklamada büyük teknoloji şirketlerinde son dönemde yaşanan işten çıkarmaların ekonomiyle ilgili olmadığını söyledi.
Bir e-postada, “Bunun iş talebiyle pek ilgisi olduğunu sanmıyorum, bu şirketlerin aşırı personel çalıştırması gerektiğine dair yatırımcı şikayetlerinden kaynaklanıyor” dedi.
“Eğer gerçekten fazla personel çalıştırıyor olsalardı, işe alımları dondurmak çalışan sayısını azaltabilirdi, bu yüzden hızlı maliyet tasarrufu görmek isteyen yatırımcı topluluğunu memnun etmek için işten çıkarıyorlar” diye ekledi.
London School of Economics‘te profesör ve ekonomist olan John Van Reenen, sektörün geçen yıl “esas olarak pandemi sırasında/sonrasında aşırı işe alımlar nedeniyle zor bir yıl geçirdiğini” söyledi.
“Uzaktan çalışma, online alışveriş vb. nedenlerle teknoloji sektörüne olan talepte büyük bir patlama yaşandı. Bunların bir kısmı pandemi sonrasında şirketlerin öngördüğünden daha büyük ölçüde tersine döndü.” diye ekledi.
Teknoloji şirketlerinin işten çıkarma duyurularını takip eden bir start-up olan layoffs.fyi‘ye göre, geçen yıl sektörde 260 binden fazla çalışan işten çıkarıldı.
2024 yılı sektörde geçen yıla kıyasla nasıl geçebilir?
Bu yıl işten çıkarmaların büyük teknoloji şirketleri için o kadar kötü olmasını beklemediğini ifade eden Van Reenen, “Büyük teknoloji şirketlerinin değerlemeleri çok yüksek, dolayısıyla bu durum piyasaların gelecekte güçlü büyüme beklentileri gördüğünü gösteriyor. Genel olarak, sektördeki yüksek ciro da bunun hala güçlü bir pazar olduğunu ve uzun vadeli beklentilerin iyi olmaya devam ettiğini gösteriyor” diye ekledi.
Layoffs.fyi‘ye göre bu ay teknoloji sektöründe 13 binden fazla işten çıkarma yaşandı, ancak bu rakam geçen yıl ocak ayında açıklanan yaklaşık 90 bin işten çıkarmadan çok daha düşük.
Wharton School‘dan Cappelli, teknoloji sektörünün kendi çalışanlarını geliştirmekten kaçınma eğiliminde olduğunu ve dışarıdan işe alım yapmayı tercih ettiğini söyledi.
Cappelli, yakında işe alım yapmak zorunda olduğunuzu bile bile insanlara işten ayrılmaları için ödeme yapmanın “ekonomik ya da ticari açıdan pek mantıklı olmadığını”, bunun yerine “sektör analistlerinin şu anda baktığı acil ölçümleri artırmak için” mantıklı olduğunu sözlerine ekledi.
Bununla birlikte, Google çalışanlarını temsil eden Alphabet İşçi Sendikası‘nın iletişim başkanı Stephen McMurtry‘ye göre işten çıkarmalar “işyerinde kaos” yarattı.
“Şirket tarihinde ilk kez, işten çıkarmaların Google’da olağan bir iş haline geldiğini görüyoruz. Geçtiğimiz yıl içinde yaklaşık 15 bin iş arkadaşımızı işten çıkarmalar nedeniyle kaybettik ve bunun durmasının tek yolu bu uygulamaya karşı örgütlenmemizdir” dedi.