İfade Özgürlüğü Derneği (İFÖD) ‘EngelliWeb 2023 Türkiye’de Adaletsizliğin Sembolü: Sulh Ceza Hakimlikleri & İnternet Sansürleri‘ raporunu yayınladı. Rapora göre 2023 yıl sonu itibarıyla 953 bin 415 web sitesi erişime engellendi
Raporda, AYM kararlarına rağmen hakimlerin internet sansürlerine nasıl aracılık ettiği gösteriliyor!
İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Yaman Akdeniz ve Ozan Güven tarafından yazılan raporda internet sansürleri, sulh ceza hakimliklerinin sansür süreçlerindeki önemli rolü ve adaletsizliğin sembolü haline gelen yapısal sorunlara dikkat çekildi.
Rapordaki birçok örnekte Anayasa Mahkemesi (AYM) kararlarına rağmen, adaletin sağlanması amacıyla kurulmuş olan sulh ceza hakimliklerinin aslında adaletsizliği perçinleyen bir şekilde internet sansürlerine nasıl aracılık ettiği gösterildi.
Toplumsal hafızadan tamamen silinmesini önlemek amacıyla hazırlanan raporda öne çıkanlar şunlar:
*2014-2023 döneminde 582 farklı sulh ceza hakimliği tarafından verilen 7 bin 663 farklı kararla
43 bin 769 haber (URL adresi) erişime engellendi. 38 bin 145 haberinse kaldırıldığı, silindiği veya çıkarıldığı tespit edildi.
*Önceki yıllarda olduğu gibi bu tip erişim kararları ağırlıklı olarak üst düzey kamu şahsiyetleri, bazı kamu kurumları ve hükümete yakın şirketlerin talepleriyle sulh ceza hakimleri tarafından verildi.
*5651 sayılı yasanın milli güvenlik ve kamu düzenini koruma amacı taşıyan 8/A maddesinin uygulanmasına 2023’te devam edildi ve özellikle il jandarma komutanlıklarının başvurularıyla sıklıkla ve arka arkaya Kürt ve muhalif nitelikli haber siteleri erişime engellendi.
*6 Şubat 2023’deki Kahramanmaraş depremleri sonrasında Ekşi Sözlük platformunda depremle ilgili başlık ve tartışma konuları arttı ve bu nedenle iktidara yakın medya tarafından platform hedef gösterildi. 5651 sayılı Yasanın 8/A maddesi kapsamında Ekşi Sözlük Cumhurbaşkanlığı’nın talebiyle Ankara 4’üncü Sulh Ceza Hakimliği tarafından 22 Şubat 2023’te erişime engellendi.
*Ayrıca 2023’te RTÜK’ün talebiyle 6112 sayılı Radyo ve Televizyon Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanuna 7103 sayılı Kanun ile 29/A maddesi kapsamında Amerika’nın Sesi (Voice of America) ve Deutsche Welle haber siteleri Haziran 2022’de tamamen erişime kapatıldı. RTÜK’ün talebiyle 2023’te bu iki haber sitesi tarafından kullanılan alternatif alan adları yeniden engellendi.
*İnternetle ilgili erişim engelleme, içeriklerin çıkarılması ve kaldırılması uygulamaları önceki yıllara kıyasla hızla arttı. Temmuz 2020 içinde yapılan değişiklikler ve özellikle 5651 sayılı Kanun’un 9’uncu maddesine eklenen ‘içeriğin çıkarılması’ yaptırımı 2023’de de sıklıkla uygulandı ve sulh ceza hakimlikleri erişim engellemesi yaptırımının yanı sıra haber ve içeriklerin yayından çıkartılması yaptırımını da uygulamaya devam etti.
*2023 yıl sonu itibarıyla Türkiye’de 953 bin 415 web sitesi, 833 farklı kurum tarafından verilen toplam 821 bin 285 farklı kararla erişime engellendi.
