İran’dan Washington’a yaptırım yanıtı
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatibzade, ABD’nin İran’a yönelik yaptırımları yeniden hayata geçirmesiyle ilgili, Washington’ın iddialarında yalnız olduğunu söyledi.
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatibzade, gazetecilere yaptığı açıklamada ABD’nin İran ile yapılan nükleer anlaşma kapsamında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) tarafından kaldırılan yaptırımları yeniden yürürlüğe koymasını değerlendirdi.
“ABD tarihin yanlış tarafında durdu ve görevlerini unuttu.” diyen Hatibzade, “ABD iddialarında yalnızdır. ABD gücün merkezinde yer almasına rağmen bu kadar yalnızlaştı, bu da ABD’nin gücünün ne kadar boş olduğunu gösteriyor.” ifadelerini kullandı.
Washington yönetiminden uluslararası camiaya katılması ve görevine dönmesi çağrısında bulunan Hatibzade, “ABD, asilikten vazgeçerse dünya kamuoyu da onu kabul edecektir.” dedi.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun kendine hayali bir dünya kurduğunu savunan Hatibzade, “Pompeo aldatma dolu dünyasına girdiği günden bu yana güvenlik sağlanmadı. Dünya ABD’nin adımlarıyla güvensizlik, savaş ve istikrarsızlıktan başka bir şey görmedi.” değerlendirmesinde bulundu.
ABD yönetimi, İran ile yapılan nükleer anlaşma kapsamında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) tarafından kaldırılan yaptırımları yeniden yürürlüğe soktuğunu açıklamıştı.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, İran’ın nükleer anlaşmada belirtilen yükümlülüklere uymadığını savunarak, “Gösterilen tavizler tarih boyunca bu gibi rejimleri güçlendirmiştir.” ifadelerini kullanmıştı.
Pompeo, BMGK’nın 1696, 1737, 1747, 1803, 1835 ve 1929 sayılı kararlarında geçen tüm yaptırımları uygulayacaklarını kaydetmişti.
ABD daha önce İran’ın, Ortak Geniş Eylem Planı JCPOA’da belirtilen uranyum stokunun 10 kat üzerine çıktığını ileri sürmüş, BMGK’yi de “buna göz yummakla” suçlamıştı ancak nükleer anlaşmanın diğer tarafları müzakere yolunu seçmişti.
ABD ANLAŞMADAN ÇEKİLMİŞTİ
Nükleer anlaşma, İran’ın nükleer faaliyetlerinin denetlenmesi ve düzenlenmesi, bunun karşılığında yaptırımların kaldırılması amacıyla Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) daimi üyeleri ABD, İngiltere, Fransa, Rusya ve Çin’in yanı sıra Almanya ve AB ile İran arasında 2015’te imzalanmıştı.
ABD Başkanı Donald Trump’ın yönetime gelmesiyle Washington anlaşmadan çekilmiş ve İran’a yeniden yaptırım uygulamaya başlamıştı. Anlaşmanın diğer taraflarından Washington’u durdurmasını isteyen ancak bunda başarılı olamayan İran, Temmuz 2019’da nükleer anlaşmanın bazı maddelerini, 5 Ocak’ta da anlaşmadan kaynaklanan tüm taahhütleri askıya aldığını açıklamıştı.
ABD, BMGK’nın İran’a 13 yıldır uyguladığı ve 18 Ekim’de sona erecek silah ambargosunu yenilemek istiyor. Bu çabası geçen ay başarısızlıkla sonuçlanan ABD, İran’ın nükleer anlaşma kapsamındaki taahhütlerini askıya almasını gerekçe göstererek konseyin 2231 sayılı kararı ile kaldırılan tüm yaptırımların tekrar uygulanmasına imkan tanıyan mekanizmayı hayata geçireceği tehdidinde bulunmuştu.
İran ile birlikte anlaşmanın taraflarından AB, Rusya ve Çin ise ABD’nin İran ile yapılan nükleer anlaşmadan 2018’de çekildiğini ve anlaşmaya taraf olmayan bir ülkenin yaptırımların yeniden devreye sokulmasına olanak veren mekanizmayı hayata geçiremeyeceğini belirtiyor.
