BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Kıbrıs hakkındaki son raporlarında, Birleşmiş Milletler Barış Gücü‘nün (UNFICYP) ara bölgede son dönemlerde yaşanan ‘önemli askerleştirme‘ girişimleriyle ilgili endişelerini dile getirdi
İki taraf da Ara bölgede rekor sayıda ihlale imza attı
Guterres, yayımlanan raporda her iki tarafça tampon bölgede rekor sayıda ihlal yapıldığını vurgularken, gerginliği tırmandırabilecek ve görüşmelerin yeniden başlaması olasılığını baltalayabilecek ara bölge dışında tek taraflı eylemlerden kaçınmanın öneminin de altını çizdi.
Raporda, “Bu askerleştirme (militarizasyon) önemli bir istikrarsızlaştırıcı faktör olarak görülüyor ve her iki tarafın da barış görüşmelerine devam etme yönündeki beyan edilen niyetleriyle doğrudan çelişiyor” denildi.
Bu ihlaller arasında “yetkisiz askeri yapılar ve ara bölge içinde ve yakınında askeri yeteneklerin ilerletilmesi” yer alıyor.
“Ara bölgede stratejik avantaj sağlamak için yapılan askeri girişimler”
Genel Sekreter, eylemleri hem Kıbrıs Rum Milli Muhafız Ordusu’nun hem de Türk kuvvetlerinin tampon bölgede stratejik bir avantaj elde etmeye çalıştığı hızlı bir askeri yığınağın yansıması olarak nitelendirdi. Endişeleri, 13 Aralık’tan 24 Haziran’a kadar olan dönemi kapsayan Kıbrıs’taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü (UNFICYP) ve adadaki İyi Niyet misyonu hakkındaki raporlarında dile getirildi.
Guterres ayrıca “her iki tarafın da UNFICYP’nin otoritesine olan saygıyı aşındıran faaliyetlerde bulunmaya devam etmesinden derin endişe duyduğunu” ifade etti.
“Hem Kıbrıslı Rum hem de Kıbrıslı Türk polisinin tampon bölgeye sık sık yaptığı baskınlar, misyonun yetkisine doğrudan bir meydan okuma teşkil ettiği ve barış ve güvenliği koruma çabalarını zorlaştırdığı için özellikle endişe vericidir.”
Guterres, tampon bölgenin ötesinde, gerginliği daha da tırmandırabilecek veya müzakerelere geri dönme potansiyelini zayıflatabilecek tek taraflı eylemlerden kaçınmanın önemini vurguladı.
Maraş (Varosha) konusunda BM’nin pozisyonu değişmedi
Her iki tarafın da farklılıklarını çözmek için diyaloğa girme çağrısını yineledi ve yalnızca karşılıklı katılım ve güven yoluyla kalıcı bir çözüme doğru ilerleme kaydedilebileceğini vurguladı.
Guterres, raporunda özellikle Maraş’taki (Varosha) duruma değinerek, Ekim 2020’de Kıbrıslı Türk yetkililer tarafından kısmen yeniden açılmasından bu yana “tartışmalı bir konu olmaya devam ettiğini” söyledi.
“Genel sekreter, Güvenlik Konseyi’nin Maraş’ta alınan eylemlerin geri alınması çağrısına yanıt vermek için hiçbir önlem alınmadığının altını çiziyor ve Birleşmiş Milletler’in bu konudaki pozisyonunun değişmediğini savunuyor” dedi.
“Güvenlik Konseyi’nin çağrılarına yanıt verilmemesi, uluslararası yetkilere uyum sağlamadaki zorlukları daha da vurguluyor.”
Guterres ayrıca BM için Maraş’a erişimin “kısıtlı kaldığını ve bunun sonucunda misyonun devriye gezme ve gelişmeleri izleme konusunda sınırlı bir yeteneğe sahip olduğunu” bildirdi.
