Moliere: “Komedinin işlevi kötülükleri düzeltmektir”
İnsanın bir topluluk olarak yaşamasından bugüne yüz yıllardır; yemek alışkanlıklarımız, yaşayış ve giyim tarzımız, barınma şeklimiz, çalışma hayatımız, gözümüz, kaşımız, tavrımız, bakışımız, alışkanlıklarımız yani kısacası her şeyimiz değişti, ilerleyen teknolojiyle insanoğlunun dünyası adeta düne dahi benzemeyen bir hal aldı.
Asırlardır değişmeyen tek şey ise; her çağın kendi Tartüf’ünü (Tartüffe) yaratması oldu…
Moliere de kendi ülkesinin Tartüf‘lerini 17. yüzyılda kaleme almış.
Nazım Hikmet ise Moliere‘nin Tartüf‘ünü tam 295 yıl sonra kendi ülkesinin Tartüf‘üne uyarlamış.
Yani 3 asır sonra bile değişmeyen o hikayeyi “Tartüf 59” olarak adlandırmış.
Bugün ise aynı Tartüf, Lefkoşa Türk Belediyesi‘nin Yaşar Ersoy yönetimindeki cesur tiyatro ekibinin, “Tartüf 24” uyarlamasıyla karşımıza çıkıyor.
***
Moliere oyunu yazdıktan sonra ülkesinden aforoz edilir, oyun yasaklanır. Nazım’ın başına da benzer şeyler hep gelmiştir zaten.
Belki bu oyunda bizi biraz umutlandıran şey; 21. yüzyılın, müdahalelerle, tarikat ve cemaatlerle sarılan ada yarısında, “Tartüf 24“ün cesurca sahnelenebiliyor olmasıdır.
Oyun hakkında çok fazla bilgi vermek istemiyorum.
Herkes gitsin ve muhakkak izlesin ve bir kez daha yüzleşsin ümidiyle…
Ancak bir kaç kelam etmeden de bitirmek istemem.
***
Oyun çok tanıdık, bildik ve yüzyıllardır güncelliğini koruyan “devlet-birey-din” üçgenini sizi kahkahalara boğarak anlatıyor.
Belediye tiyatrosunun güçlü ekibi, oyunun sizi tokatlamasını ve yediğiniz her tokatta elleriniz patlayana kadar alkış tutmanızı sağlıyor.
Ne garip değil mi?
Transa geçmiş gibi oluyorsunuz.
Dayak yiyorsunuz.
Dünyanın gelmiş geçmiş tüm medeniyetlerinde izlerini rahatça bulabileceğiniz “din bezirganlığının” nasıl olur da hala aynı etkiyle yönetimleri belirlediğini, insanları manipüle ettiğini, savaşlar çıkarabildiğini ve düzeni kurup bozduğunu bir kez daha düşüneceksiniz.
Psikolojik, biyolojik sağlıklı büyümenin, felsefeyi anlayıp sorgulama kabiliyetinin neden eğitimler aracılığıyla yönetimler tarafından verilmediğini, neden halkların bilinçli şekilde bu yetenek ve kabiliyetlerden yoksun bırakıldığını bir kez daha anlayacaksınız.
***
Bu vesileyle Lefkoşa Türk Belediyesi Başkanı Mehmet Harmancı‘ya, belediye tiyatrosunun kurucusu usta isim Yaşar Ersoy’a ve her biri birbirinden yetenekli muhteşem kadroya bir kez daha teşekkür etmek düşüyor bize.
Var olun…
***
Moliere: Asıl adı Jean-Baptiste Poouelin. 1622-1673 yılları arasında Paris, Fransa’da yaşayan Fransız komedi oyun yazarı ve oyuncu.
Nazım Hikmet: Hayatı, 1902-1963 yılları arasında Selanik-Osmanlı İmparatorluğu-Türkiye- Moskova arasında geçen, şiirleri elliden fazla dile çevrilmiş ve eserleri birçok ödül almış olan Türk şair ve yazar.
