Toplumcu Demokrasi Partisi (TDP) Çevre ve İklim Komitesi ve Merkez Yürütme Kurulu (MYK) Üyesi Çevre Mühendisi Yasemin Çobanoğlu, Orman Yangınları Önleme ve Mücadele Tüzüğü’ne göre yangın sezonunun 1 Nisan itibariyle başladığını belirterek, yangın müdahale ekiplerinin ve araç gereklerinin yetersizliğine işaret etti, “Yangın helikopteri ülkede konuşlandırıldı mı?” diye sordu
Çobanoğlu: Araç, donanım ve personel açısından yetersiz olduğumuz ortada
Yazılı açıklama yapan Çobanoğlu, ormanlarda yangın çıkma olasılığının kendilerini endişelendirdiğini belirterek, 1975 yılından günümüze kadar olan Kıbrıs’a ait sıcaklık kayıtları incelenerek yapılan bilimsel araştırmaların, Kıbrıs adasının iklim değişikliğinden ne kadar kötü etkilendiğini gösterdiğini belirtti.
Çobanoğlu, “Adanın geçmişten günümüze sıcaklık değerlerindeki değişikler bizi endişelendiriyor. İklim değişikliği nedeni ile bütün dünya yangın olasılığının her an tehdit oluşturduğunu bilerek hazırlıklarını en üst düzeye çıkarmışlardır. Ülkemizin ise herhangi bir müdahale için araç, donanım ve personel açısından yetersiz olduğu son yıllarda yaşanan 3 büyük yangında gördük ve yaşadık” dedi.
“Ormanlardaki nem miktarı ne kadar azalırsa, yangın ihtimali o kadar yükselir”
Son bir hafta içerisinde yaşanan sıcaklıklardan dolayı Meteoroloji’nin yurttaşları orman yangını çıkma olasılığının yükseldiğine dair uyardığını hatırlatan Çobanoğlu, çünkü ormanlardaki yanıcı maddelerde bulunan nem miktarı ne kadar az ise yangının çıkma ve yayılma ihtimalinin o derece büyük olduğunu kaydetti.
Bu maddelerin kuruluğunun; yağışın azlığına, hava sıcaklığının yüksekliğine, ortamdaki nispi nem miktarının düşüklüğüne ve buharlaşmanın şiddetine bağlı olduğunu aktaran Çobanoğlu, “Özellikle ince çaplı yanıcı maddelerdeki nem miktarının düşük olması yangınların meydana gelmesi olasılığını arttırmaktadır” bilgisini paylaştı.
Yangınların çıkış nedenleri
“Bilimsel veriler bizi; nispi nem oranının geceleri daha yüksek olması nedeniyle yangınla etkili mücadelenin ancak bu zaman diliminde yapılabileceği konusunda uyarıyor” diyen Çobanoğlu, Kıbrıs’ın kuzeyinde, orman yangınlarının hangi sebeplerden dolayı çıkmış olduğunu araştırdıkları zaman ortaya çıkan verileri de şöyle sıraladı;
-Orman alanlarında yangın şerit temizliklerinin yapılmamış olması,
-Orman alanlarına dökülen çöpler,
-Ormanlarda ateş yakılması ve piknik yapılması,
-Yollardan atılan sigara izmaritleri,
-Kıb-tek’in, yaz aylarında esneyip sarkan elektrik nakil hatlarının ve trafo merkezlerinin bakım/onarımını ve etrafındaki otların temizliğini yapmaması.
“Sezonluk işçiler yeterli eğitim almadan yangınlara müdahale ediyor”
Bu yıl özellikle çam kese böceğinden dolayı kuruyan ve/veya iğne yaprakları kuruyan çam ağaçlarının, orman yangın sirayetini tetikleyip artıracağının da aşikâr olduğuna işaret eden Çobanoğlu, mevcut Orman Yangınları Önleme ve Mücadele Tüzüğü’nün, 2017 yılında küçük bir değişiklik yapılsa da günümüzde yetersiz olduğunu dile getirdi.
Çobanoğlu, “2017 yılında yapılan değişiklik; ilk müdahale ve hazır kuvvet ekiplerinin 1 Nisan tarihinde kurularak, yangın tehlikesinin ortadan kalktığı Kasım ayı sonuna kadar çalıştırılması yönündeydi. Orman Dairesi’nde sezonluk çalıştırılan yangın müdahale işçilerinin, yeterli eğitim ve teknik beceriye ulaşmadan, ciddi yangınlarla mücadele etmesi mümkün olmayıp, güvenli ve emniyetli değildir” dedi.
“Personel kalıcı olarak konumlandırılmalıdır”
Mevsimlik işçi adı altında, orman yangınlarını söndürmek için istihdam edilen işçilerin (hazır kuvvet ekiplerinin) yangın söndürmek için yeterli eğitimi almamaları nedeniyle ciddi yangınlara müdahale etmelerinin güvenlikleri açısından kaygı verici olduğunu kaydeden Çobanoğlu, “Gerek hazır kuvvet ekiplerinin gerekse halk olarak yangınlara hazır olmanın; yangınları söndürmenin önemli adımlarından biri olduğunu biliyoruz. Birçok dünya ülkesinde olduğu gibi yangın ekipleri kadrolu personel olarak konumlandırılmalı ve düzenli eğitimlerden geçerek hazır hale gelmelidir” dedi.
İlgili tüzükte yangın sezonunun, 1 Nisan-Kasım ayı sonu olduğuna işaret eden Çobanoğlu, “Yangın sezonu boyunca Kıbrıs’ın kuzeyinde konuşlandırılmak üzere yangın helikopteri konusunda bir mutabakat yapıldı mı? Ülkede konuşlandı mı?” diye sordu.
“Yetkilileri icraata çağırıyoruz”
Yangında ilk müdahalenin yaşamsal derecede önemli olduğunun herkes tarafından bilindiğine dikkat çeken Çobanoğlu, bu amaçla insan gücü yanında, yetersiz olduğu her vesile ile dile getirilen yangın müdahale araçlarının da yenilenmesi gerektiğini vurguladı.
Çobanoğlu, “Teknolojik olanaklar da kullanılarak, gözetleme kulelerinden düzenli takip yapılmasını sağlayan, ormanlarımızın sürekli olarak izlenerek uyarılar oluşturan teknolojik bir sistem de oluşturulmalıdır. Yaşananlardan ders almadığımızı görüyoruz ve kapsamlı ülkesel orman yangını eylem planı hazırlanması gerektiğini bir kez daha vurguluyor ve sorumluları duyarlılığa ve icraata çağırıyoruz” dedi.
