Dünya Bankası tarafından hazırlanan ve Kıbrıslıtürk toplumunun son dönemdeki ekonomik performansını değerlendiren “Fırsatların Paylaşılan Refaha Dönüştürülmesi” başlıklı son Makroekonomik İzleme Raporu yayımlandı
Dünya Bankası: Ekonomik toparlanma, Yeşil Hat üzerinde gerçekleşen geçişler ve ticaret ile rekor seviyelere ulaştı
Raporda, reel Gayrı Safi Yurtiçi Hasılat (GSYH)’ın pandemi öncesi seviyeleri biraz da olsa aşarak 2023 yılında kayda değer bir toparlanma sergilediğini ortaya koymasına rağmen, ekonominin Türk lirasındaki değer kaybı ve yüksek enflasyonla daha da artan hayat pahalılığı gibi kalıcı zorluklarla karşı karşıya kaldığını ortaya koyuyor.
Dünya Bankası hazırladığı raporda, uzun vadeli zorlukların üstesinden gelinmesi ve sürdürülebilir büyümenin desteklenmesi amacıyla kısa vadeli fırsatları güçlendirecek politika reformlarının önemine dikkat çekti. Raporda, ekonomik toparlanma, rekor seviyelere ulaşan Yeşil Hat üzerinden geçişler ve ticaret ile, diğer bir deyişle insan ve mal dolaşımı sayesinde desteklendiği belirtildi.
Dünya Bankası, iş gücü piyasasında, 2023 yılında 9.600’den fazla yeni iş yaratıldığını belirterek, bu işlerin yüzde 44’ü kadınlar tarafından üstlenildiğini, kadın istihdamında tarihi bir zirveye ulaşıldığını aktardı.
Ancak, bu olumlu gelişmelere rağmen, Türk lirasındaki değer kaybının ve yüksek enflasyonla daha da artan hayat pahalılığın sebep olduğu kalıcı zorluklarla karşı karşıya kaldığını açıkladı. Raporda, Kıbrıs Türk ekonomisinde enflasyonun, özellikle pandemi sonrası dönemde, oldukça yüksek seviyelerde kaldığını belirtildi.
Goran Tinjic: Kıbrıs Türk ekonomisindeki gıda enflasyonu, Avrupa ekonomileri arasında en yüksek
Dünya Bankası Güney Avrupa Program Yöneticisi Goran Tinjic, “Kıbrıs Türk ekonomisindeki gıda enflasyonunun, Avrupa ekonomileri arasında en yüksek olduğunu belirterek, hâlihazırda geçim derdi çeken en kırılgan kesimler için ciddi bir risk oluşturduğunu” ifade etti.
Dünya Bankası ileriye dönük olarak, GSYH’deki büyümenin 2024 yılında hem iç kırılganlıkların hem de dış baskıların yansımasıyla, yüzde 2,7’ye yavaşlayacağını öngördü.
Rapor ayrıca, Yeşil Hat geçişlerinde, ticarette ve işgücüne katılımda görülen artışların devam etmesinin yanı sıra, yeşil ve dijital dönüşümlere stratejik yatırımların yapılmasının, sürdürülebilir büyüme için fırsatlar sunduğunu vurguladı.
Dünya Bankası raporu, yapısal zorlukları ele almak ve böylece ekonomik dayanıklılığı ve rekabet gücünü artırmak amacıyla güçlü politika müdahalelerinin yapılmasının savunulduğunu ortaya koyuyor.
Beşeri sermayeye yatırım gerekliliği
İzleme raporunda ayrıca, temel politika önerileri arasında en yoksul ve en kırılgan durumdaki insanlara acil durum desteğinin sağlanması, enerji güvenliğinin güçlendirilmesi, afet risk yönetiminin geliştirilmesi, özel sektörün rekabet edebilirliğinin teşvik edilmesi ve pandemiyle ilgili kayıpların azaltılması amacıyla beşeri sermayeye yatırım yapılmasına yer veriliyor.
Kaydedilen ilerlemeye rağmen Yeşil Hat ticareti taşıdığı potansiyelin oldukça altında olduğunun altını çizen rapor, uzun süredir var olan darboğazların aşılması için harekete geçilmesi gerektiğine dikkat çekiyor.
Rapor, politika yapıcılarının daha fazla” bilgi” temelinde karar almalarına yardımcı olabileceği ortaya koydu
Dünya Bankası İzleme Raporu, bu yıl özel olarak paylaşılan refah için kanıta dayalı politika yapmanın önemine odaklanmakta ve Hane Halkı Bütçe Anketi (HBA) ve Girdi/Çıktı Tabloları (GÇT) gibi yeni veri setlerinin, politika yapıcıların daha fazla bilgi edinme temelinde karar almalarına nasıl yardımcı olabileceğini inceliyor.
Dünya Bankası Kıdemli Ekonomisti ve raporun başyazarı Natasha Rovo, “Girdi/Çıktı Tabloları analizi, üretim süresini ve üretim maliyetini düşürmeye katkıda bulunabilecek ada içi ticaret fırsatlarını ortaya koydu. Ayrıca, ada içi ticaret, bilgi, teknoloji ve sinerji alışverişini teşvik ederek hem Kıbrıslıtürk hem de Kıbrıslırum toplumlarından şirketlere fayda sağlayabilir” dedi.
Dünya Bankası kanıta dayalı politika yapımını güçlendirmek amacıyla üç yönlü bir yaklaşım önererek: “Veri toplama uygulamalarının geliştirilmesi, politika yapımında veri kullanımının teşvik edilmesi ve veri okuryazarlığına yatırım yapılması” açılımlarını sundu.
