Göç Kimlik ve Hak Çalışmaları Merkezi‘nin (CMIRS) anketinin ikinci bölümüne; yurttaşın sağlık memnuniyetsizliği damga vurdu
Yücel: Sağlık sisteminden memnuniyeti yeniden ölçtük
CMIRS’ün her 3 ayda bir gerçekleştirdiği ve Kıbrıslıtürklerin siyasi güven, sosyal güven, bireysel özgüven ve mutluluk algısını ölçtüğü ve bu oranların zaman içerisinde birbiriyle ilişkisi yanında yaşanılan gelişmelerden ne şekilde etkilendiğini de gözlemlediğini anketinin Haziran 2024 dönemine ait ikinci bölüm sonuçları yayınlandı.
500 kişi ile yüz yüze anket şeklinde yürütülen anket yine 3 bölüm şeklinde yayınlanacak. CMIRS Direktörü Mine Yücel’in anketin ikinci gölüm sonuçlarıyla ilgili değerlendirmesi ise şöyle;
“Bu dönemde ayrıca, Ekim 2016 çalışmamızda detaylı olarak ilk kez ele aldığımız sağlık dosyasını yeniden inceleme gereği duyduk.
Son dönemlerde sürekli olarak toplumun önde gelen sorunları arasında yer alan sağlık sisteminden katılımcıların ne derece memnun olup olmadıklarını ölçtük ve Ekim 2016 ile Haziran 2024 arasında sağlık sisteminden memnuniyetin ne şekilde değiştiğini görme fırsatı yakaladık.
Katılımcıların ülkede yaşanabilirliğe 10 üzerinden 5.22 puan vermiş olması ülkeyi yönetenler tarafından ciddi şekilde ele alınmalıdır. Bir ülkenin yaşanabilirliğini ölçmek için birçok çalışma farklı kriterler kullansa da yaşam maliyetleri, ekonomik alım gücü, sağlık, eğitim, çevre, iklim, yaşam kalitesi vs değerlendirmeye alınan en önemli başlıklar arasındadır.
Bunlardan en önemlileri arasında bulunan sağlık sistemini ülkede ilk kez bir dosya olarak Ekim 2016 çalışmamızda ele almış ve sağlık sisteminden memnuniyet seviyesini ortaya koymuştuk.
O günden bu yana nelerin değiştiğini görmek adına bu çalışmamızda da aynı soruları kullanarak sağlık sisteminden memnuniyeti yeniden ölçtük.
“Sağlık sistemi bugün çökme durumuna geldi”
Sonuçlardan görülebileceği gibi ülkede 2016 yılında zaten sorunlu olan sağlık sistemi bugün çökme durumuna gelmiştir. Genel olarak tıbbi hizmetlerden memnuniyetin sadece yüzde 11.03 olduğu düşünülürse hiç vakit kaybetmeden sağlık sisteminin tüm paydaşlarıyla yeniden düzenlenmesi oldukça acil bir konudur.
Bu çalışmamız ülkede sağlık sisteminden memnuniyetsizliği ortaya çıkarması açısından oldukça önemlidir. Yıllardır yolsuzluk, umursamazlık ve beceriksizlik sayesinde çökme noktasına getirilmiş olan sağlık sisteminin ciddi bir reforma ihtiyaç duyduğu ortadadır.
Umudumuz bu çalışmamızın böyle bir reforma ışık tutabilmesi ve karar mekanizmalarının çalışmalarına ışık tutabilmesi.
Yüzde 51.30: Yeterli ilaç temini yok
Ekim 2016’da ilk kez detaylı olarak incelediğimiz sağlık sisteminden memnuniyeti bu dönemde yeniden çalışmamıza ekledik. Birçok başlıkta katılımcılardan ne derece memnun olup olmadıklarını belirtmelerini istedik.
Yeterli ilaç temini konusunda memnuniyet belirtenlerin oranı sadece yüzde 13.43 olmuştur. Bu oran Ekim 2016’da yüzde 14.11 idi.
Görülmektedir ki Ekim 2016’da zaten memnun olunmayan ilaç temini konusunda bugüne kadar bir atım atılmamış, memnun olmayanların oranı ayni şekilde devam etmiştir.
Yüzde 69: Hastanelerden memnun değilim
Hastanelerin fiziki koşullarından memnun olduğunu belirtenlerin oranı ise daha da düşüktür: Yüzde 9.82 Bu oran Ekim 2016’da da benzer bir şekilde yüzde 8.64 idi.
Yüzde 60: Hemşire davranışlarından memnun değilim
Hemşire davranışları ve bakımından memnuniyet oranı sadece yüzde 20.04’tür. Bu oran Ekim 2016’da yüzde 21.64 olup az da olsa bir düşüş göstermiştir.
Yüzde 70: Hastane otelcilik hizmetlerinden memnun değilim
Hastane otelcilik koşullarından memnuniyet oranı ise yıllar içerisinde büyük bir düşüş göstermiş ve Ekim 2016’da yüzde 17.92 iken bu dönemde yüzde 12.23’e gerilemiştir.
Yüzde 42: Doktorlardan memnun değilim
Doktorlardan memnuniyet de Ekim 2016’dan bu yana düşüş göstermiş ve yüzde 38.2’den yüzde 20.06’ya gerilemiştir.
Yüzde 58: Laboratuvar tetkiklerinden memnun değilim
Laboratuvar tetkiklerinden memnuniyette de benzer bir gerileme gözlemlenmiş ve yüzde 22.68’den yüzde 24.05’e düşmüştür.
Yüzde 66: Genel olarak tıbbi hizmetlerden memnun değilim
Genel olarak alınan tıbbi hizmetlerden memnuniyet de yüzde 20.33’ten yüzde 11.03’e gerilemiştir. Bu da aslında her 10 kişiden sadece birinin alınan tıbbi hizmetten memnun olduğunu göstermektedir.
Yüzde 54: Ambulans hizmetlerinden memnun değilim
Ambulans hizmetlerinden memnuniyetteki düşüş daha da büyük olmuş ve yüzde 46.73’ten yüzde 28.46’ya gerilemiştir.
Yüzde 71: Acil hizmetlerinden memnun değilim
Acil hizmetlerinden memnuniyet de yüzde 33.54’ten gerileyerek yüzde 14.63 olmuştur.
Buna göre sağlık sistemi içerisinde en çok memnun olunan başlıklar:
1. Doktorlar: Yüzde 30.06
2. Ambulans hizmetleri: Yüzde 28.46
3. Labaratuar tetkikleri: Yüzde 24.05 olurken,
En az memnun olunan başlıklar ise:
1. Hastanelerin fiziki koşulları: Yüzde 9.82
2. Genel tıbbi hizmetler: Yüzde 11.03
3. Hastane otelcilik koşulları: Yüzde 12.23 olmuştur.
Her 10 kişiden sadece biri memnun
Buna bakıldığı zaman sağlık sisteminin en memnun olunan unsurlarından bile her 10 kişiden sadece üçünün memnun olduğu, genel sağlık hizmetlerinden ise her 10 kişiden sadece birinin memnun olduğu ortaya çıkmaktadır.
Ekim 2016’dak ki çalışmamızdan bu yana memnuniyet oranlarında ciddi bir düşüş gözlemlenmiştir ki o dönemde de aslında sağlık sisteminden ciddi bir memnuniyetsizlik gözlemlenmekteydi.
Her 10 kişiden 9’unun sağlıktan memnun olmadığı bir ortamda sağlık reformunun da kaçınılmaz olduğu bir gerçektir. Tüm paydaşların bir araya gelerek ülkeyi daha yaşanılabilir kılacak en önemli unsurların başında gelen sağlık sistemini yeniden düzenlemesi gerekmektedir.