Başbakan Yardımcısı Ekonomi ve Enerji Bakanı Erhan Arıklı, Kıbrıs Türk Ticaret Odası (KTTO) Başkan ve yönetim kurulu üyelerini kabul ederek görüştü
“Tayvan modelinin benzerini ancak Ticaret Odası üzerinden yapabiliriz”
Görüşmede konuşan Arıklı, KTTO’nun Kıbrıs Türkü’nün dünyada tanınan birkaç örgütünden bir tanesi olduğunu ifade etti.
İki devletli çözümde Ticaret Odası’na çok işler düşeceğini, dünyaya açılırken Ticaret Odası’nın bu tanınmışlığını değerlendireceklerini ifade eden Arıklı, Ankara’daki görüşmelerde de bu konuda fikir teatisinde bulunduklarını söyledi.
Arıklı, “Benim zaten öteden beri dışa açılırken Ticaret Odası vasıtasıyla açılmamız gerektiğini, Tayvan modelinin benzerini ancak Ticaret Odası üzerinden yapabiliriz diye bir projem vardı. Dolayısıyla Ticaret Odası ile ilgili önümüzdeki süreçte çok önemli gelişmeler olacak. Sizlerle iş birliğine gidilmesi durumunda ” dedi.
Piyasa denetleme modeli
KTTO ile bugün yapılan toplantının sebebinin piyasaya getirmek istedikleri denetleme modeli olduğunun söyleyen Bakan Arıklı, bu denetleme modelinin üzerinde çalışmaların devam ettiğini, konunun özellikle ticaret erbabı üzerinde değişik yankı uyandırdığını çeşitli dedikodularla kafaların karıştırıldığını söyledi.
“Bizim yapmak istediğimiz aslında son derece basit. Özellikle bu kriz döneminde ekonomik sıkıntıların had safhaya vardığı, insanların ekonomik buhran içerisine girdiği bu dönemde piyasaya çıkan bir takım vurguncuların önlenebilmesi için bu işin içindeki örgütlerle birlikte hareket ederek piyasaya nefes aldırma düşüncesi içerisindeyiz.Bunu da sizlerle iş birliği içinde yapmak durumundayız.” dedi.
Arıklı sözlerine şu şekilde devam etti:
Yani 21-77 sayılı yasa bize çok geniş yetkiler veriyor. Bu yasayı uyguladığımızda piyasada art niyetli bir çok kişinin canı yanacak ama biz istiyoruz ki gerek tedarikçiler birliği gerek Ticaret Odası gerekse diğer paydaşlarla birlikte piyasayı nasıl denetleyebiliriz, vurgunun önüne nasıl geçebiliriz, namuslu tüccarı nasıl koruyabiliriz bunu konuşalım. Birlikte orta yolunu bulalım.”
Yılbaşı sonrası Ankara ziyareti
Arıklı, yılbaşı sonrasında Türkiye Ticaret Bakanı’nın davetiyle Ankara’ya bir ziyaret gerçekleştireceğini belirterek, konunun bu ziyarette de ele alınacağını Kıyı Ticaret Anlaşması’na yeni bir şekil vereceklerini KKTC ile TC arasındaki tüm engellerin nasıl kaldırılabileceğini konuşacaklarını, orada da yine Kıbrıs Türk Ticaret Odası’nın yardımına ihtiyaç duyacaklarını söyledi.
Süreci meslek örgütleri ve sivil toplum örgütleri ile birlikte aşmak kararlılığında olduklarını vurgulayan Arıklı,” Bize bu konuda yardımcı olacağınıza inanıyorum” ifadesini kullandı.
Asgari ücret
Asgari ücret konusuna da değinen Arıklı, asgari ücretin artırılmasının herkesin talebi olduğunu ancak mevcut şartlarda, ekonomik krizde asgari ücreti istenilen düzeyde artıramayacaklarının malum olduğunu belirtti.
Arıklı “ Asgari ücreti artıramıyorsak piyasayı ucuzlatmak, alım gücünü artırmak zorundayız. Bunun yolu da piyasayı denetlemekten geçiyor. Kar marjlarını belli bir oranda tutup insanların en azından kriz döneminde nefes almasını sağlamamız gerekiyor. Ben inanıyorum ki Ticaret Odası yarım asrı aşan tecrübesiyle bize yardımcı olacak” dedi.
KTTO Başkanı Turgay Deniz’de Oda’nın görüşlerini aktardı.
Deniz, Oda olarak piyasanın ucuzlatılmasıyla ilgili her zaman ciddi öneriler ortaya koyduklarını, ülkedeki temel ekonomik aktivitelerin turizm ve yüksek öğrenim olduğunun bilincinde hareket ederek bunlar için sürdürülebilir ekonomik bir yapıya kavuşabilmek için piyasanın ucuzlatılması gerektiğinin altını çizdiklerini söyledi.
“Piyasada serbest piyasa ekonomisinin çakları dönüyor”
Piyasada çok dinamik bir şekilde serbest piyasa ekonomisinin çarklarının döndüğünü söyleyen Deniz, “Biz bunların raporlarını, çalışmalarını ve piyasadaki fiyat denetimlerini oda olarak sürekli olarak yapmaktayız. Bir ailenin geçimini, ihtiyaç duyduğu sepet çalışmasını her zaman yapmaktayız.” dedi.
Deniz Türkiye ile mukayese çalışmalarında elde ettikleri verilere göre, piyasada Türkiye ile hemen hemen çoğu ürünlerde avantajlı fiyat uygulandığını görmekten KTTO olarak büyük memnuniyet duyduğunu söyledi.
Piyasayı ucuzlatmak
Deniz, KTTO’nun piyasanın ucuzlamasıyla ilgili çalışmalarını paylaşmaya hazır olduklarını belirterek, gelişmiş ülkelerin, pandemi döneminde işletmelerin ve istihdamın devamlılığı ile temel maddelere ulaşımı sağlamak için işletmeler üzerindeki vergi ve diğer yüklerden feragat ettiklerinin altını çizdi.
“Her şey karşılıklıdır”
Deniz, “KTTO olarak devletin atacağı, devletin feragat edeceği yüzde 5 ise biz bunun üç misli yüzde 15 fiyatlarımızı indirmeye hazırız. Her şey karşılıklıdır. Bir tek fedakarlığı, feragatı iş dünyasından beklemek doğru adım olmaz. Bunu başaracaksak birlikte başaracağız. Devletimiz ve iş dünyası iş birliğinde piyasayı nasıl ucuzlatırız bu bizim önceliğimizdir” dedi.
Ekonomide daralma
Ekonomideki daralma ile iş hacimlerinin düştüğünü vurgulayan Deniz, daralan piyasa şartları nedeniyle tarımdan sanayicisine sanayicisinden ithalatçısına herkesin ürettiğini satamaz hale geldiğini ifade etti.
Deniz, “Bugün bu daralma neticesinde bile iş dünyası, üyelerimiz ithalatçı yanlarından eleman çıkarmamış, elemanlarına sahip çıkmıştır” dedi.
“Çok ciddi bir rekabet var”
Piyasanın fiyatların oluşması noktasında serbest piyasa koşullarında kendi kendini denetlemekte olduğunu söyleyen Deniz, çok ciddi bir rekabet olduğunu da kaydetti.
Devletin denetim yapmasını her zaman beklediklerini söyleyen Deniz, devletin fiyat uygulamasının eski komünist rejimlerde kaldığını, bunun ekonomik akla uymadığını söyledi.
Piyasanın ucuzlatılmasına hazır olduklarını yineleyen Deniz “Devletimiz yüzde 5 fedakarlık yapsın biz yüzde 15 fedakarlık yapmaya hazırız” dedi.
Öğrencilerin getirilmesi
İlk etapta işletmelerin sürekliğini ve istihdamın devamını sağlamak için tüm imkanların seferber edilmesi gerektiğini belirten Deniz, özellikle öğrencilerin ikinci dönem ülkeye getirilmesi için yoğunlaşmak ve Haziran’dan itibaren turizm piyasasından iyi yararlanmak gerektiğini kaydetti.
Ambargo ve izolasyonları da avantaja çevirmek gerektiğini söyleyen Deniz ülkenin tümünün serbest bölge olarak kurgulanmasının en akılcı yol olduğunu vurguladı.
Deniz, “Bulunduğumuz coğrafi özellikten dolayı da burası özlenen ekonomik seviyesine ve refahına ulaşmış olur. Piyasanın ucuzlatılması için atılacak her adımda iş birliği yapmaya ve fedakarlık yapmaya hazırız” dedi
Arıklı: Taşın altına hep birlikte elimizi koyalım
Deniz’in konuşmasının ardından yeniden söz alan Başbakan Yardımcısı Ekonomi ve Enerji Bakanı Erhan Arıklı, “Uygulamayı tek başımıza bakanlık olarak değil de birlikte yapalım sorumluluğu birlikte üstlenelim, taşın altına hep birlikte elimiz koyalım diyorum” ifadelerini kullandı.
Arıklı şöyle devam etti:
“Bir market 1.40 TL ye aldığı ekmeği 2,5 TL’ye satıyorsa bu bizi yaralar. Kasap, canlı hayvanın okkasını 15 TL’den alıp kilosunu 80-90 TL’ye tüketiciye satıyorsa kasap bu bizi yaralar. Domatesi Türkiye’den 1 TL’ye alıp burada 7,5 TL’ye satıyorsa bu bizi yaralar. Piyasaya bizim müdahale etmemizi mecburi kılar” dedi.
Arıklı, evine ekmek götüremeyen, kirasını ödeyemeyen, işini kaybetmiş binlerce insanın devletin yardım elini beklediği bu dönemde, “isteyen istediği fiyattan satar, isteyen alır istemeyen almaz” diyecek durumda olmadıklarını, kriz dönemini birlikte aşmak gerektiğini kaydetti.
