Ülkede zeytin hasadı başladı, yağ değirmenleri açıldı. Uzmanlara göre bu yıl ne iyi ne de kötü ancak rekolteyle ilgili tahmin yapmak için henüz erken
Kuraklıktan nasibini alan Orta Mesarya’da bu yıl zeytin az. Güzelyurt-Lefke ile İskele-Karpaz bölgelerinde durum daha iyi.
Kızılduman: “Tarım Sigortası’na kayıtlı bin 940 zeytin üreticisi var”
Ziraat mühendisleri, zeytin üreticileri, zeytin ve zeytinyağıyla ilgili işletmesi olanlar bu yılki üretim sezonunu Türk Ajansı Kıbrıs’a (TAK) değerlendirdi. Genel Tarım Sigortası Fonu Müdürü İpek Kızılduman da Tarım Bakanlığı’nın bu alandaki verilerini paylaştı.
Genel Tarım Sigortası Fonu Müdürü Kızılduman, KKTC’de 10 bin 826 dönümlük alanda zeytin ekili olduğunu, Tarım Sigortası’na kayıtlı bin 940 zeytin üretici bulunduğunu kaydetti.
Kızılduman, zeytin üreticisine dönüm başına 150 TL Doğrudan Gelir Desteği verildiğini, destekten yararlanılabilmesi için bir dönümde en az 12 zeytin olması gerektiğini ifade etti.
Zeytin için verilen Doğrudan Gelir Desteği’nin her yılın sonunda ödendiğini belirten İpek Kızılduman, zeytinin dönümüne 11 TL’lik mazot desteği verildiğini de söyledi. Kızılduman, zeytinin Genel Tarım Sigortası Fonu kapsamında olmadığını ancak alınması için çalışma yapıldığını da açıkladı.
Bürokratik engellerin aşıldığını, bu yıl zeytinyağının yurtdışına ihraç edildiğini belirten Kızılduman, bugüne kadar 85 ton zeytinyağının ihraç edildiğini, yağın büyük oranının Türkiye’ye, az miktarının da İngiltere’ye gönderildiğini kaydetti. Kızılduman, ihracatçıya kilo başına 5 TL destek verildiğini de söyledi.
Uluçam: “Bu yıl ne çok kötü ne de çok iyi”
Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Erkut Uluçam, zeytindeki verimin bölgelere göre değiştiğini ifade ederek, “Orta Mesarya’ya bu yıl az yağış düştü. Sulanmayan ağaçlarda yeterli ürün yok. Güzelyurt, Lefke, Karpaz bölgelerinde bakımlı ağaçlarda verim iyi. Bu yıl ne çok kötü ne de çok iyi” şeklinde konuştu.
Bazı vatandaşların yağlarını çıkarmaya bile başladığını söyleyen Uluçam, erken çıkan yağın daha kaliteli olduğunu ancak çoğu üreticinin yağ çıkarmak için beklemeyi tercih ettiğini belirtti. Uluçam, beklemenin zeytinde yağlanmayı arttığını ancak bunun yağın kalitesini düşürdüğünü söyledi.
Uluçam: Ülkede sofralık zeytin üretimi yetersiz
Sulanan zeytinlerin 3-4 yılda ürün verebileceğini, ağaç sulanmazsa sürenin 7-8 yıla kadar uzayabileceğini belirten Uluçam, “Ülkede sofralık zeytin üretimi yetersiz. Yatırım yapan birkaç firma var ama bu firmaların Türkiye’deki firmalarla rekabet edebilmesi önemli. Türkiye’den gelen sofralık zeytine fon uygulanır, ülkedeki üretici de desteklenirse zeytin üretiminin artacağına inanıyorum” şeklinde konuştu.
Geçtiğimiz yılki rekolteyi de değerlendiren Erkut Uluçam, “Yağışların yeterli olması özellikle önceki yıl ihtiyacımızdan fazla zeytinyağının orta çıkmasına neden oldu. Pandemi nedeniyle oteller kapalıydı, üniversitelerde öğrenci yoktu. İç piyasada yağa talep olmadı” dedi.
Uluçam, Tarım Bakanlığı’nın zeytinyağı ihracatı için üreticiye prim ve izin verdiğini de anımsattı.
“Zeytinyağının pestisit analizi için adım atıldı”
Zeytin sineğine karşı kullanılan ilaçlarla ilgili soruyu da yanıtlayan Uluçam, “İlaç kullanmazsa zeytinyağının ve zeytinin kalitesi düşer, ilacı dozajında kullanılırsa sorun olmaz.Bbirçok üretici bu konuda bilinçli” dedi.
Zeytinyağının pestisit analizlerinin Devlet Laboratuvarında yapılabilmesi için çalışma başlatıldığını da kaydeden Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Erkut Uluçam, çalışmaların tamamlanmasıyla sonuçların diğerleri gibi kamuoyuyla paylaşılacağını söyledi.
Karanfiloğlu: “Kuraklık, toz ve aşırı yağmur zeytinleri etkiliyor”
Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nde görev yapan Ziraat Yüksek Mühendisi Hüseyin Karanfiloğlu, zeytin ağaçlarındaki verimin yüzde 80’inin yağışlarla ilgili olduğunu belirterek, kuraklığın zeytinleri de etkilediğini kaydetti.
Karanfiloğlu, toz zerrecikleri ile aşırı yağmurun da zeytin çiçeğinin döllenmesini olumsuz etkilediğini ifade etti.
Zeytinden her yıl ürün alınabilmesi için ağacın meyve sürgünü oluşturması gerektiğini belirten Karanfiloğlu, “Kurak yıllarda ovalardaki ağaçlar bu sürgünü oluşturamıyor, zeytinlerden düzenli verim alınamıyor” dedi.
Karanfiloğlu, bu yılla ilgili rekolte değerlendirmesi yapmak için henüz erken olduğunu da ifade etti.
Zeytin tüketimin arttığını, bunun da beraberinde talebi getirdiğini ifade eden Karanfiloğlu, son dönemde modern bahçeler oluşturulduğuna dikkat çekti.
Karanfiloğlu: Kayıtlı 600 bin zeytin ağacımız var
KKTC’de kayıtlı 600 bin zeytin olduğunu da belirten Ziraat Yüksek Mühendisi Hüseyin Karanfiloğlu, ağaçların bölgelerdeki dağılımıyla ilgili çalışma yaptıklarından söz etti.
En fazla zeytin ağacının İskele bölgesinde, en az zeytin ağacının da Güzleyurt-Lefke bölgesinde olduğunu ifade eden Karanfiloğlu, ağaçlardaki verim oranıyla ilgili de bilgi verdi.
“Güzelyurt-Lefke en az ağaca sahip olmasına rağmen ağaç başı en yüksek verimin alındığı bölgedir” diyen Hüseyin Karanfiloğlu, “Bölgede damla sulama sistemi var. Zeytinlerdeki verim suya bağlı” şeklinde konuştu.
Kaynak: TAK
