Cumhurbaşkanlığı makamında bulunan Ersin Tatar‘ın, TRT yapımı ‘Bir Zamanlar Kıbrıs‘ dizisine taş çıkartırcasına kendi yazdığı tarih, tarihin gerçekleri karşısında bir bir çöküyor
Tatar: Kıbrıs’ın esas sahibi bizleriz
İstanbul’da Marmara Grubu Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Vakfı 36. Dönem 1. Oturum etkinliğine katılarak, konuşma yapan atanmış Tatar tarihi çarpıtarak değiştirmeye çalıştı.
“Her zaman Türkiye’ye güvendim, güvenmeye devam edeceğim” diyen Tatar, Osmanlı askeri Kıbrıs’ı terk ederken, İngiliz bayrağı çekilirken en kötü günün yaşandığını söyledi. Türk askerinin geri gelişinden de bahseden Tatar, “Kıbrıs’ın esas sahibi bizleriz” dedi.
Kıbrıs’ın yıllarca Osmanlı idaresinde olduğunu hatırlatan Tatar, adanın İngilizlere geçici bir süre kiralandığını söyleyerek, Lozan Antlaşması’yla Türkiye’nin Kıbrıs üzerinde söz hakkı bulunduğunu iddia etti.
Ancak gerçekler öyle değil: Türkiye, İngiltere’nin ilhakını tanıdı
Tatar’ın sürekli atıfta bulunduğu Lozan Antlaşması’nda ise, iddiasının tam tersi yazıyor. Antlaşmaya göre, Türkiye, Lozan Antlaşması’yla 5 Kasım 1914’de İngiltere’nin Kıbrıs’ı ilhak kararını tanıdı. İmzalanan bu antlaşma ile Türkiye, Kıbrıs üzerindeki bütün hukuki haklarını kaybetmiş, Ada İngiltere’nin toprağı haline gelmiştir.
Kıbrıs’ın kesin statüsünü belirleyen Lozan Antlaşması, İngiliz Parlamentosu tarafından 6 Ağustos 1924’te onaylanarak yürürlüğe girdi. Lozan Antlaşması’nın onaylanmasının ardından İngiltere Kralı V. George, 10 Mart 1925’te Kıbrıs’ın statüsünde bir değişiklik yaparak Kıbrıs’ı İngiliz Taç Kolonisi (Crown Colony) ilân eden Kraliyet Beratı’nı imzalamıştır. Bu beratla birlikte Ada’daki en yüksek İngiliz yöneticisi artık yüksek komiser olarak değil, vali olarak anılmaya başlanmıştır.
Lozan Antlaşması’ndaki Kıbrıs’la ilgili maddeler şöyle:
Madde 16 – Türkiye işbu Antlaşmada belirlenen sınırları dışındaki tüm topraklar ile bu topraklardan olup yine bu Antlaşma ile üzerinde kendi egemenlik hakkı tanınmış bulunanlar dışındaki Adalarda -ki bu toprak ve Adaların geleceği ilgililerce saptanmış ya da saptanacaktır- her ne nitelikte olursa olsun, sahip olduğu tüm hak ve senetlerden vazgeçtiğini açıklar.
Madde 20 – Türkiye, Britanya Hükûmetince Kıbrıs’ın 5 Kasım 1914’ten itibaren ilhâkını tanır.
Madde 21 – 5 Kasım 1914 tarihinde Kıbrıs Adasında yerleşmiş olan Türk uyrukları, yerel yasanın belirlediği koşullara göre, İngiltere uyrukluğuna geçecek ve böylece Türk uyrukluğunu yitireceklerdir. Türk uyrukluğunu seçenler, izleyen on iki ay içinde Kıbrıs Adasından ayrılmak zorunda kalacaklardır.
Lozan Antlaşması’nın imzalanmasından sonra Kıbrıs’ta bulunan bazı Türkler, Antlaşma’nın kendilerine tanıdığı seçme hakkını kullanarak Türkiye’ye göç etti. 1923’te başlayan bu göç, 1938’e kadar yoğun bir şekilde devam etti. Bu süre içinde Kıbrıs’tan Türkiye’ye göç eden Türklerin sayısı ile ilgili farklı rakamlar ileri sürülmektedir.
