Kıbrıs Türk halkının var oluş mücadelesinde önemli katkıları olan eski milletvekili, belediye başkanı, mücahit komutanı, serdar ve spor adamı Ziya Rızkı, ölümünün 26’ncı yıl dönümünde, Ziya Rızkı Vakfı Mütevelli heyeti üyelerinin gerçekleştireceği törenle anılacak.
Rızkı için 27 Ekim Salı günü saat 09.30’da büstü önünde, saat 10.00’da ise kabri başında anma töreni düzenlenecek.
Ziya Rızkı Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Ceyhun Birinci’nin yaptığı yazılı açıklamaya göre, Ziya Rızkı, bu yıl pandemi dolayısıyla sadece Vakıf Mütevelli Heyeti üyelerinin gerçekleştireceği törenle anılacak.
1960’lı yılların başındaki özgürlük mücadelesinde önce Serdar olarak görev yapan Ziya Rızkı’nın, Kıbrıs Türk Cemaat Meclisi mebusu olarak da önemli görevlerde bulunduğunu kaydeden Birinci, Rızkı’nın, 1974 Barış Harekatı ile Güney Kıbrıs’ta kalan ve Limasol kazasındaki üslere sığınan, binlerce Kıbrıslı Türk’e yaptığı liderlik ve yöneticiliğe işaret ederek, sığınmacıların, Kuzey Kıbrıs’a taşınmasında rehberlik yaptığını ifade etti.
Birinci, “Üslerdeki sığınmacıların Kuzey Kıbrıs Türk kontrolündeki bölgeye geçişi olayı, iki bölgeliliğin oluşmasında bir mihenk taşı görevini gördüğü, tarihçi ve siyasetçiler tarafından doğrulanmaktadır” dedi.
Birinci, Ziya Rızkı Vakfı’nın Kıbrıs Türk toplumunun yetiştirdiği değerli ve efsanevi liderlerden Ziya Rızkı’nın anısını canlı tutmak, liderlik vasıflarını ve yaptıklarını gelecek nesillere anlatmak gaye ve hedefiyle, Kasım 1995’te kurulduğunu kaydetti.
ZİYA MEHMET RIZKI KİMDİR?
Ziya Mehmet Rızkı, Limasol’da 25 Aralık 1919’da dünyaya geldi. İlk ve ortaokulu Limasol’da okuyan Rızkı, liseyi, Limasol Yüksek Ticaret Lisesi’nde 1940’ta tamamladı.
1938’de henüz 19 yaşında iken Limasol Türk Spor Kulübü’nün kurulmasına öncülük etti. İlk iş hayatına İngiliz askeri üslerinde başladı. Polemitya, Limasol, Larnaka ve Lefkoşa’da olmak üzere on yıl çalıştı.
1950’de İş Bulma Dairesi Müdür Yardımcısı olarak görev aldı. 1950’de Doğan Türk Birliği’nin kuruluşunda rol oynadı. 1956’da, Baf Çalışma Dairesi Müdürü olarak atandı. 1957’de İngiliz Sömürge idaresi altında ilk defa oluşturulan Kıbrıs Sosyal Sigortalar Kurumu’nun oluşumunda görev aldı.
1958’de kurulan Türk Mukavemet Teşkilatı’nın (TMT) ilk yemin yapan kurucuları arasındaydı ve Limasol TMT örgütlenmesinin kurucusu oldu. 1964’den başlayan ve zor yıllar olarak nitelendirilen 60’lı yıllarda sancaktarlık görevini üstlenen Ziya Rızkı, Limasol Sancaktarlığı görevini 1970’e kadar üstün bir başarıyla yürüttü. 1970’te Türk Temsilciler Meclisi seçimlerine aday olup milletvekili olduktan sonra sancaktarlık görevinden ayrıldı.
Ziya Rızkı, 1974 yazında 20 Temmuz 1974 Harekatı sonrasında gelişen halk göçleri nedeniyle Kıbrıslı Türklerin, en büyük göçmen sayısını çekmiş olan Leymosun’da Ağrotur Üssü’ndeki, Happy Valley ve Paramal Göçmen kamplarına sığınan binlerce Kıbrıslı Türk’ün burada huzur, dayanışma ve can güvenlikleri içinde olmalarına katkı yaptı. Kamplarda oluşturduğu ekiplerle, çadır hayatı diye anlatılan o zor koşullarda etkin bir yönetim modeli sergiledi. Rızkı’nın halk üzerinde yaptığı telkinler ve çok yönlü çalışmaları sonucunda, İngiliz Üslerindeki kamplara sığınan ve yaklaşık 6 ay kadar burada kalan Kıbrıslı Türklerin, 12-27 Ocak 1975 tarihleri arasında Türkiye üzerinden Kuzey Kıbrıs’a geçmelerinde etkin rol oynadı.
Ziya Rızkı, Kıbrıs Türk Federe Devleti’nin Kurucu Meclisi’nde Limasol vekili (mebusu ) olarak görev yaptı. 1976’da partileşme süreci başladığında Halkçı Parti’ye girdi. 1976’da Girne Belediye Başkanlığı’na halkın büyük desteğiyle seçildikten bir süre sonra Toplumcu Kurtuluş Partisi’ne geçti. İki dönem arka arkaya 9 yıl süreyle Girne Belediye Başkanlığı görevi yaptı.
1981’de yapılan Kıbrıs Türk Federe Devleti Devlet Başkanlığı seçimlerine Toplumcu Kurtuluş Partisi’nden (TKP) aday oldu. 15 Kasım 1983’te Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ilan edilmesinden sonra 1986’da da KKTC’de ilk kez yapılan milletvekilliği seçimlerinde, TKP’den Girne vekili olarak Meclis’e girdi. 1990 seçimlerinde ikinci kez milletvekili seçildi. Ancak parlamento boykotu olayı nedeniyle KKTC Meclisi’ne girmedi.
Ziya Rızkı, 27 Ekim 1994’de yakalandığı amansız hastalıktan kurtulamayarak tedavi gördüğü Londra’da yaşamını yitirdi.