Makine Mühendisleri Odası (MMO), dikkat çeken bir açıklama yaparak, sanıldığının aksine Kıb-tek’in gücünün üretim için yeterli olduğunu ancak bunun sadece yüzde 30’unu kullandığını, AKSA’nın ise kiralanan kapasitenin yüzde 20 altında üretim yaptığını söyledi
MMO: En son yapılan kapasite açıklaması ile mevcut kurulu güç çelişkilidir
Odadan yapılan açıklamada, Kıbrıs’ın kuzeyindeki elektrik üretiminde kapasitenin yeterli olduğunu ancak kurulu gücü geçerli neden olmadan hizmete hazır muhafaza edebilme konusunda zafiyet olduğu belirtildi.
Açıklamada, Kıb-tek’e ait makinaların milyonlarca Euro bakım anlaşmaları olmasına rağmen, kapasite sorunu yaşanmasının (dizeller üretim kapasitesinin yüzde 23’ünü buhar türbinleri de yüzde 11’ini üretiyor ) geçerli nedeni olmadığı vurgulandı ve “En son yapılan kapasite açıklaması ile mevcut kurulu güç çelişkilidir. KKTC’de kurulu güç (fosil yakıtlı) ihtiyacın tam 2 katıdır” denildi.
“AKSA’nın sağladığı güç kiralanan kapasitenin yüzde 20 altında, Kıb-tek ise kendi gücünün yüzde 30’unu kullanıyor”
Açıklamaya şöyle devam edildi;
“AKSA’nın sağladığı güç kiralanan kapasitenin yüzde 20 altındadır. Kıb-tek kendi envanterindeki fosil yakıtlı kurulu gücün (2018–2019 Dönemi hariç) azami yüzde 30’unu kullanıyor. Bu sorunu gidermeden ilave fosil yakıtlı santral tedariki Kıb-tek’i batırmak için uygun, sürdürülebilir ucuz ve sürekli elektrik sağlanması açısından uygun değildir.
Mevcut sisteme elektrikli araçların entegrasyonunda sorunlar olacaktır. Örneğin ilk 10 yıl içerisinde 2 bin adet elektrikli binek oto için (varsayımdır) ihtiyaç duyulacak üretim kapasitesi asgari 1000 MW’tır.
Öncelikle elektrikli araçların sınıflandırılması yapılmalıdır, araç kayıt belgelerinde batarya gücü, şarj standartı belirtilmeli şarj istasyonları regülasyonları AB ve Türkiye’deki sistemlere uyumlu, DC şarj istasyonlarında üretim yenilenebilir ve depolanabilir olmalıdır.
“Mevcut Kıb-tek şebeke sisteminin elektrikli araçlar ile doku uyuşmazlığı var”
AB de her 100 araca 1 adet DC şarj istasyonu kurulumu öngörülmektedir. Araç bataryaları şarj istasyonları kurulumu ve aracı besleme uzantısı için Makina ve Elektrik Mühendisleri Odalarınca müşterek uygunluk belgesi verilmesi gerekmektedir.
Elektrikli araçlar 3.’ncü endüstri dönemine, otonom elektrikli araçlar ise 4.’ncü endüstri dönemine ait ürünlerdir. Mevcut Kıb-tek şebeke sistemi 2.’nci endüstri dönemine ait konvansiyonel bir sistemdir ve elektrikli araçlar ile doku uyuşmazlığı vardır.
Bu doku uyuşmazlığını gidermek ve enerji sorununu çözmek için; akıllı şebekeye sahip olunması gerekmektedir. Solar enerji kurulumu olan konutların depolama kabiliyetinde olmaları ve şebeke ile alışveriş yapabilmeleri sağlanmalı ve teşvik edilmelidir.
“Fosil yakıtlı santral kurulumu ASLA uygun değildir”
Hâlihazır fosil yakıtlı santraller ürettikleri enerjiyi depolayabilme kabiliyetine kavuşturulmalı ve hali hazırda yaşanan üretim ve tüketim dengesizliği de asgari seviyeye indirilmelidir. Ülkemiz temiz ve ucuz enerjiye bu şekilde sahip olabilecektir. İktidarların bu maksatla ihtiyaç duydukları bilim ve teknik bilgi ülkemizin mühendislerinde vardır.
Yani Kıb-tek için yatırım: akıllı şebeke kurulumu ve güneşten azami istifade edecek çözümler için olmalıdır. Fosil yakıtlı santral kurulumu ASLA uygun değildir”
