Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’in, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in 19 Ekim tarihinde kendisine gönderdiği mektuba dün yanıt verdiği, haber verildi
Fileleftheros gazetesi “Lute’un Vakti Yaklaşıyor- Liderler Görüşmesinden Sonra Lute’un Yeniden Adaya Gelmesi Bekleniyor” başlığıyla geniş yer verdiği haberinde “Kıbrıs sorunu ve müzakere sürecinin yeniden başlaması konusunda yolun gül yapraklarıyla döşenmiş olmadığını, ancak BM’nin çabayı terk etmediğinin görüldüğü” yorumunda bulundu.
Bu arada gazete, Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ile Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis arasında önümüzdeki Salı günü gerçekleştirilecek olan görüşmenin tamamen tanışma niteliğinde olacağını, Tatar ile Anastasiadis ilk kez görüşeceğinden bunun ilk hareketlilik olacağını, aynı zamanda bunun yaklaşık 1 yıl önce Berlin’de gerçekleştirilen görüşmenin ardından liderlerin ilk görüşmesi olacağına da dikkati çekti.
Gazete, gayri resmi görüşmenin, BM Genel Sekreterinin Kıbrıs Özel Temsilcisi Elizabeth Spehar’ın himayesinde gerçekleştirileceğini de anımsattı.
Bundan sonrasıyla ilgili çerçevenin ise henüz netleşmediğini, fakat BM Genel Sekreterinin yaptığı açıklama aynı zamanda Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’e dün gönderdiği yanıt mektubu temelinde, bir sonraki hareketin BM Genel Sekreterinin Kıbrıs Özel Danışmanı Jane Holl Lute’un Kıbrıs’a gelmesi olacağına işaret eden gazete, bunun aslında, yeni bir girişimin hazırlanması sürecinden önceki “bir sonraki adım” olacağının düşünüldüğünü belirtti.
BM Genel Sekreterinin Crans Montana’dan sonraki çalışma şekline bakıldığında, Lute’un gelişinin, sürecin başlamasına ilişkin yeni çaba derinleşmeden önce, kesin olarak addedildiğini kaydeden gazete, önümüzdeki hafta gerçekleştirilecek olan liderler görüşmesinin ardından konuyla ilgili gelişmeler yaşanmasının beklendiğini ekledi.
Guterres Anastasiadis’in mektubuna yanıt verdi
Öte yandan BM Genel Sekreterinin Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’e yönelik yanıt mektubunun dün Başkanlık Sarayına ulaştığını yazan gazete, Guterres’in mektupta Anastasiadis’e “Kıbrıs sorununun çözümüne ilişkin müzakerelerin yeniden başlaması için, iyi hizmetlerini sunmaya hazır olduğunu yinelediğini” iletti.
“BM Genel Sekreterinin, sürecin BM çerçevesi içerisinde devam etmesine dair ifadesi, aynı zamanda müzakerelerin ‘hali hazırda yapılmış olan çalışmanın (existing body of work) üzerine inşa ederek’ yeniden başlamasını vurgulamasının” Rum kesimi açısından oldukça önemli olarak addedildiğini yazan gazete, Guterres’in, BM’nin ev sahipliğinde beş taraflı gayri resmi bir konferans toplanmasına hazır olduğunu söylemesinin de önemli olduğuna işaret etti.
Gazeteye göre Rum Hükümeti Sözcüsü Kiriakos Kusios ise dün mektup konusunda yaptığı yazılı açıklamada, Guterres’in “hali hazırda üzerinde mutabakata varılan şeyler, 25 Kasım 2019 tarihinde Berlin’de varılan karşılıklı anlayış, aynı zamanda BM Güvenlik Konseyi kararları temelinde, Kıbrıs sorununun çözümüne ilişkin müzakerelerin yeniden başlaması için iyi hizmetlerini sunmaya hazır olduğunu belirttiğini” iletti.
Kusios “BM Genel Sekreterinin tek taraflı eylemlerden kaçınılması, aynı zamanda Güven Yaratıcı Önlemlerin (GYÖ) ileriye götürülmesi çağrısında bulunduğunu” da belirtti.
Rum Hükümetinin, BM Genel Sekreterinin Kıbrıs sorununun çözümüne ilişkin müzakerelerin yeniden başlaması için iyi hizmetlerini sunmaya hazır olmasından memnuniyet duyduğunu ifade eden Kusios, hükümetin, Rum Yönetimi Başkanı Anastasiadis’in bazı Güven Yaratıcı Önlemler konusunda 21 öneri sunduğunu ve bu önerilerde Maraş’a öncelik verildiğini vurguladığını da iletti.
Kusios, Guterres’in “Anastasiadis’in 19 Ekim tarihinde kendisine gönderdiği ve 25 Kasım 2019 tarihinde Berlin’de varılan ortak algı temelinde, Kıbrıs’ta kalıcı bir çözümün sağlanması için yeni bir inisiyatife katılmaya hazır ve kararlı olduğunu belirttiği mektubuna teşekkür ettiğini” de aktardı.
Guterres’in mektupta, önümüzdeki hafta liderler arasında gerçekleştirilecek olan görüşmeye atıfta bulunduğunu da belirten Kusios, Guterres’in “bu ilk gayri resmi temasın verimli görüşmeler için yolu açmasını umduğunu” iletti.
Gazeteye göre Guterres mektupta şunları da ifade etti;
“Bu ilk gayri resmi temasın, verimli görüşmeler yapılması için yolu açmasını uymuyor aynı zamanda sizinle (Anastasiadis) ve Sayın Tatar’la (aynı zamanda garantörler), uygun bir aşamada, BM’nin de katılımıyla beş taraflı bir gayri resmi görüşme gerçekleştirilmesi olasılığını araştırmaya yönelik taahhüdümü yineliyorum. İki toplumu daha da yakınlaştıracak olan ek güven yaratıcı önlemler geliştirilmesi, aynı zamanda yeni müzakerelerin gelecekteki başarısını sabote edebilecek olan tek taraflı eylemlerden kaçınılmasının önemini vurgulamak isterim.
Guterres, ilerlemenin en iyi yolunun, müzakerelere geri dönmek, aynı zamanda tüm Kıbrıslıların faydasına olacak şekilde ve bölgede daha fazla barış için, BM Güvenlik Konseyi’nin ilgili kararlarında belirlenmekte olan BM parametreleriyle uyumlu kalıcı bir çözüme varılması olduğuna dair inancını da ortaya koydu.”
Gazete, Guterres’in, dördüncü Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’ya gönderdiği teşekkür mektubuyla ilgili bir habere de yer verdi.
Anastasiadis: Müzakereler için uygun bir ortam gerekli
Bu arada gazete, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in dün Şili, Arjantin ve Namibya büyükelçilerinin güven mektuplarını kabulünde yaptığı açıklamaya da yer verdi.
Açıklamasında “Kıbrıs müzakere sürecinin yeniden başlamasına güçlü bir şekilde bağlı olduğunu” söyleyen Anastasiadis “müzakerelerin gerçekçi başarı perspektifleriyle başlaması için, yapıcı müzakerelere ilişkin uygun bir ortam meydana getirilmesinin olmazsa olmaz olduğunu” savundu.
Anastasiadis’in “Türkiye’den tehditler veya sindirme koşulları altında (müzakereye) hayır” dediğini de ileten gazete, Anastasiadis’in “Türkiye’nin Kıbrıs MEB’i içerisindeki yasadışı sondaj faaliyetlerinin, BM himayesindeki müzakere sürecinin yeniden başlamasını mümkün kılacak iyi ve olumlu ortamın var olması ihtiyacına ters olduğu” iddiasına da yer verdi.
Anastasiadis “Türkiye’nin en nihayetinde daha pragmatik ve yapıcı bir yaklaşım benimsemeyi ve uluslararası hukuka uymayı tercih edeceğini umduğunu” da söyledi.
“Türkiye’nin kapalı bölge Maraş’ı açma kararının, BM kararlarının açık bir ihlalini daha teşkil ettiğini” iddia eden Anastasiadis “Türkiye’yi BM Güvenlik Konseyi kararlarına tam anlamıyla uymaya” da çağırdı.
İngiliz hükümetinden destek
Haravgi gazetesi ise haberinde, Rum Dışişleri Bakanı Nikos Hristodulidis’in, İngiltere Dışişleri Bakan Yardımcısı Wendy Morton’la geçtiğimiz Çarşamba günü bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiğini yazdı.
“İngiltere hükümetinin görüşme esnasında, Kıbrıs sorununun kapsamlı, adil ve kalıcı çözümünün güçlü bir destekçisi olmayı sürdürdüğünü belirttiğini” yazan gazete, Morton’un görüşme esnasında “müdahil tarafların çözüm müzakerelerinin başlamasına hazır olduklarını belirtmelerine atıfta bulunarak, diyaloğun BM prosedürleri aracılığıyla başlamasını umduğunu dile getirdiğini” iletti.
Gazete başlıkları
Diğer gazetelerin kullandığı başlıklar ise şöyle:
Alithia: “BM Genel Sekreteri Antonio Guterres Uygun Aşamada Olası Bir Beş Taraflı Görüşmeden Söz Ediyor- Anastasiadis’in Mektubuna Ne Yanıt Verdi ve Akıncı’ya Ne Yazdı”
Politis: “Guterres Anastasiadis ile Tatar’ın Salı Günü Gerçekleştirecekleri İlk Gayri Resmi Görüşmeden Önce İki Lidere Pusula Veriyor- BM Bir Sonraki Adımı Atmak İçin Acele Etmiyor”
Haravgi: “BM Genel Sekreteri Liderlerin İlk Görüşmesinin Ardından Verimli Görüşmeler Bekliyor- Guterres 5+1 Formatında Görüşme İçin İyi Hizmetlerini Sunmaya Hazır”
