Yeni Başlayanlar İçin Kıbrıslıyı ve Kıbrıs Türkçesini Anlama Kılavuzu

Dil canlı bir organizmadır, sürekli gelişir ve değişir. Kıbrıs Türkçesi de böyledir.

Kökeni olan Anadolu’dan taşıdığı özellikleri ve daha sonra bir süre ondan kopuk kalması, adamızdaki diller ile özellikle de Rumca ile olan etkileşimi onu bugünkü karakteristik ve taklidi zor haline getirmiştir.

Yeni Başlayanlar İçin Kıbrıslıyı ve Kıbrıs Türkçesini Anlama Kılavuzu 2017-2018 yıllarında kendi sosyal medya sayfam için, sayfa arkadaşlarım ile etkileşim halinde, kendi kişisel kullanım ve gözlemlerimden derlediğim, biraz mizahla, biraz da küçük dokundurmalarla yoğurduğum amatör ve asla bilimsel olma iddiasında olmayan bir yazı
dizisiydi.

Bu seriyi biraz elden geçirerek, birkaç yazı olarak Özgür Gazete okurlarının da bilgi ve görüşüne getirmek istedim; Sürç-i lisan ettiysek affola.

ULUSLARARASI

KKTC ve Türkiye Cumhuriyeti arasındaki temas ve/veya etkinlikler.
Bkz. KKTC Uluslararası Fuarı

YOK BOOOK!

Bir şaşırma nidası.
İnanması güç ve çok şaşırılan olaylar karşısında “asla inanmam” anlamında kullanılır.

KIBRIS SORUNU

Uzay, zaman ve tarihin başlangıcı.
Öncesi yoktur, varsa da bizi ilgilendirmez.

GECİKME ZAMMI

Sadece aptal ve enayilerin ödediği, sonunda mutlaka affedilen ve ödemeyenlerin
ödememekle öğündüğü bir ceza türü.

EBENİN ÖREKKESİ

Eskiden doğumlarda kullanılan sandalyeyle alakası yoktur, sadece küfür etmek için icad ettiğimiz bir cümledir, “ebenin rokkası” versiyonu da mevcuttur

BOŞANIP DA SEMERİNİ YEMEK

Asla doymak bilmeyen kişiler için kullanılır. Eşeğe benzetmek samimiyettendir.

Örnek cümle: Boşan da semerini ye beööö!

BİYOO!

Anlatılmaz yaşanır türünden bir nida.
Kızgınlık, protesto, karşı çıkış ve ağır eleştiri ifade eder.
Bazı durumlarda beğeni, övgü ve takdir de ifade edebilir.

PEE!

Nereye çekersen o anlama giden bir nida.

Yergi, övgü, beğenmeme, şaşırma, protesto, boşvermişlik, hoşlanma ve daha pek çok tanımlanmamış anlamı olan bir nida.

Örnek cümle; Peeee, bu Cenk Özdağ da 4 ucunu goyverdi, biyooo bee!

NAPAN GARDACCIĞIM?

Aşırı samimiyet ifadeli bir hal hatır sorma şekli.

Adını bilmediğiniz ve/veya hatırlayamadığınız kişilerin hatırını sorabilme yöntemi.

DIŞ TEMAS

Kalabalık bir heyetle Türkiye gezisi.

ÖTÜVGÜN

2 gün ile 6 ay arası değişebilen, net tanımlanamayan, geçmiş zaman belirten bir kelime.

SİYASET

Gombina.

Bir tür milletvekili ve kendini önemli hisseden ve hissetmek isteyenlerin yaptığı ayak oyunları ve entrikalara verilen genel ad.

OBİRİ

Doğru telaffuzu uzun yıllar ve sadece Kıbrıslıların söyleyebildiği bir sözcük.
Öteki.
Bkz. Bubiri

GONYAK

Bira ve şarap dışındaki tüm alkollü içkiler.

Örnek cümle: “guvvatlı gonyak işdik akşam.

SOSYAL ETKİNLİK

Yemeğe çıkmak ve/veya meyhaneye gitmek.

Yüksek volümlü müzük olan mekanda hiç konuşmadan yapılanı revaçtadır.

PERGELLENMEK

Bir işi yapmak için tetikte beklemek, hazır olmak.

Örnek cümle: “Pergellenirim çakayım genne bir tane”

SARMAK

Dalga geçmek.

Örnek cümle: Ahmak zannetti bu da, sarar bizi nice”

TAHSİS ARAZİ

Devlet tarafından gör beni göreyim seni ilişkier sonucu kişinin kullanımına verilen ama günün sonunda kişinin malı olan taşınmaz.

DENİZDE YIKANMAK (ikanmak)

Eski kuşak Kıbrıslılar tarafından denize girmek anlamında kullanılır.
Ne bilelim, belki de ikanıllardı gerçekten.

ÇOK EĞLENMEK

Bol meze ve yemek eşliğinde şişe şişe gonyak tüketmek.
Bkz. Gonyak
Bkz. Sosyal etkinlik

ÖLÜNÜN (GOCA) KÖRÜ (Telaffuzda “q” harfi ile)

Araştırmacılar ölü ve körlük arasında hiçbir ilişki bulamamıştır.

“Hus ol, atma ve abartma” anlamında kullanıldığını tahmin ederek biz de sallıyoruz.

GOVCALA!

Anlam bilimcileri birbirine düşüren bir kelime. Ne yazsam, ne desem boş.