Avrupa Birliği (AB) ülkeleri, diğer uluslararası paydaşlarıyla birlikte, Suriye‘ye 5,8 milyar euro (6,3 milyar dolar) yardım taahhüdünde bulundu
Kallas: Yardım, Suriye’ye kritik geçiş döneminde destek olacak
17 Mart’ta dokuzuncusu düzenlenen AB’nin yıllık Suriye konferansına başkanlık eden Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, haberi X sosyal medya hesabından paylaştı.
Kallas, yardımın Suriye’ye kritik bir geçiş döneminde destek olacağını ve sahadaki acil ihtiyaçlara yanıt vereceğini belirtti.
Toplantının açılışında konuşan Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, 2025 ve 2026 yılları için Suriye ile birlikte Türkiye, Irak, Lübnan ve Ürdün’deki Suriyelilere yönelik taahhütlerini 2,5 milyar euroya çıkardıklarını açıkladı.
Von der Leyen, “Suriyeliler, ister yurtdışında olsunlar, ister ülkelerine dönmeye karar versinler, daha fazla desteğe ihtiyaç duyuyorlar” dedi.
Brüksel’de düzenlenen konferans önceliklerden farklı olarak bu sene Şam yönetiminin katılımıyla gerçekleşti.
Toplantıya Suriye adına Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani’nin katıldı.
Bu katılım, Suriye’deki yeni yönetimin uluslararası meşruiyetinin pekiştirilmesi açısından önemli bir adım olarak görülüyor.
Toplantı ayrıca Suriye’nin savaş sonrası döneme girdiğinin ilk önemli işaretlerinden biri olarak yorumlanıyor.
“Suriye’nin yanında durmak: Başarılı bir geçiş için ihtiyaçları karşılamak” konulu konferansta AB’nin Suriye yaptırımlarının da masaya yatırılması da bekleniyordu.
Türkiye, toplantıya yaptırımların şarta ve takvime bağlı olmaksızın kaldırılması talebiyle gitti.
Bundan önceki konferanslar sadece ülke içindeki ve bölge ülkelerdeki Suriyelilere yardım amaçlıydı.
Bu seferki konferans sadece Suriyelilere değil Suriye’ye de yardım amacıyla gerçekleşti.
Kallas: ‘Hiçbir çabadan kaçınmamalıyız’
Konferans Suriye’de yeni döneme dair kırılganlıkların sürdüğü bir dönemde yapıldı.
Ülkedeki son gelişmeler, geçiş sürecinin ilk adımları, ekonomik ve sosyal alanda iyileşme için ihtiyaçlar, insani yardım ve uluslararası toplumun desteği odaklanılan ana konular arasında.
Bugünkü toplantıya başkanlık eden AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, toplantı öncesinde Suriye halkının yanında olmayı sürdürdüklerini söylemişti.
Konferansın büyük bir sorumluluk anı olacağının altını çizen Kallas, “Tüm Suriyelilere ülkelerini kendi özlemleri doğrultusunda yeniden inşa etme şansı verecek kapsayıcı bir geçiş sürecine yardımcı olmak için hiçbir çabadan kaçınmamalıyız” dedi.
Katılımcılar sadece AB ülkeleri değil.
ABD, Birleşmiş Milletler ve aralarında Türkiye’nin de bulunduğu bölge ülkeleri de toplantıda temsil edildi.
Toplantıya kırktan fazla ülke ve uluslararası kurum katıldı.
Türkiye yaptırımların kaldırılmasını istiyor
Toplantıda Türkiye’yi Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz temsil etti.
Türkiye’nin mesajlarını üç ana başlıkta toplaması bekleniyordu.
Suriye’nin ekonomik güvenliğini ülkenin istikrar ve güvenliği açısından temel unsurlardan biri olarak gören Türkiye, AB’nin Beşar Esad döneminde devreye soktuğu yaptırımları kaldırmasını istiyor.
Ankara’da bunun şarta ve takvime bağlı olmaksızın yapılması gerektiği yönünde bir görüş var.
Türkiye’nin bu görüşünü Brüksel’deki konferansta dile getirmesi bekleniyor.
Suriyelilerin ülkelerine dönüşlerinin teşvik edilmesi amacıyla ülkenin yeniden inşasının gerekliliği ve bu alanda kullanılmak üzere kapsamlı mali desteğe ihtiyaç olduğu da Türkiye’nin öncelikli mesajları arasında yer alacak.
Türkiye, konferansta, Suriye’de sürdürülebilir istikrar ve güvenlik sağlanmasına da vurgu yapacak.
Ankara, bunun gerçekleşebilmesi için olmazsa olmaz şartlardan birinin ülkenin terör unsurlarından tamamen arındırılması olduğunun altını çizecek.
AB tüm yaptırımları hemen kaldırır mı?
Esad rejiminin çökmesiyle Suriye politikasını gözden geçiren ve “adıma karşı adım” yaklaşımı benimseyen AB, 14 yıldır uygulanan yaptırımlardan bazılarını gevşetmeye başlamıştı.
Bu doğrultuda adım atılması kararı Ocak ayında AB dışişleri bakanları tarafından alındı. Bu karar, siyasi ilke kararı niteliğindeydi.
Teknik çalışmaların tamamlanmasının ardından şubat sonunda ilk somut adımlar geldi.
Enerji, ulaştırma, finans ve bankacılık sektörlerine odaklanıldı.
AB, Suriye’deki yaptırımlara ilişkin olarak benimsediği yol haritasına uygun olarak adım adım ve şarta bağlı olarak ilerleyecek.
Yeni Suriye yönetimi AB’nin beklentilerini karşılayan olumlu adımlar attığı sürece yaptırımları gevşetme yaklaşımı korunacak.
Suriye, AB beklentilerini görmezden gelir ya da tersine adımlar atarsa Brüksel’in tutumu da olumsuz olacak. Gevşetilen yaptırımların tekrar tam şekilde devreye sokulması gündeme gelecek.
AB, Suriye’ye silah ambargosunu sürdürüyor. Şu aşamada bu alana ilişkin yaptırımlara dokunulması gündemde değil.
Benzer bir durum devrik lider Esad ve rejiminin yakın çevresindeki isimler için de geçerli. AB bu bağlamda 318 kişiye yaptırım uygulamaya devam ediyor.
Geçen yıl Suriyeliler için 7,5 milyar euro toplanmıştı
Geçen yılki konferansta Suriyeliler için 7,5 milyar euro toplanmıştı.
Ülkede neredeyse tüm parametrelerin değişmiş olmasının da etkisiyle AB’nin bu yılki konferanstan beklentisi geçen yıllara oranla daha yüksekti.
AB Komisyonu’nun Akdeniz’den Sorumlu Komiseri Dubravka Suica konferanstan önce yaptığı açıklamada, “Yardımdan toparlanmaya geçiş sürecinde Suriyelilere destek olma konusunda her zamankinden daha kararlıyız” ifadelerini kullandı.
Suica, bu yılki konferansın uluslararası çabaların harekete geçirilmesi ve Suriyelilerin toparlanarak ülkelerini yeniden inşa etmelerine yardımcı olunması açısından önemli bir rol oynayacağının altını çizdi.
AB yetkilileri her fırsatta Suriye’de Esad yönetiminin devrilmesiyle ülkedeki vahim insani krizin ortadan kalkmadığı görüşünü dile getiriyor.
AB Komisyonu’nun Eşitlik, Hazırlık ve Kriz İdaresinden Sorumlu Üyesi Hadja Lahbib, “Bugün yeniden başlama, toparlanma ve yeniden inşa etme konusunda tarihi bir fırsatımız var” dedi.
AB, 2011’den bu yana Suriye’deki ve bölge ülkelerdeki Suriyelileri desteklemek için 37 milyar euro’dan fazla destek sağladı.
BBC Türkçe
