Barolar Birliği Hayvan Hakları Komitesi, “Doğu Akdeniz Üniversitesi, Deney Hayvanları Araştırma ve Uygulama Merkezi” açıldı haberleri üzerine; Kıbrıs’ın kuzeyinde hayvan deneyi yapılmasına olanak sağlayan hiçbir yasal gerekliliğin yerine getirilmediğini ve bu şartlarda deneylerin mümkün olmadığını belirtti
KTBB Hayvan Hakları Komitesi: Ülkede deney yapılması mümkün ve yasal değil
Komite, “Doğu Akdeniz Üniversitesi, Deney Hayvanları Araştırma ve Uygulama Merkezini hizmete açtı” yönünde basına yansıyan haberlerle ilgili kamuoyuna açıklama yaparak, Hayvan Refahı Yasası’na göre deneylerin Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’nın vereceği izne tabi olduğunu belirtti.
Yasa’nın, Veteriner Dairesi tarafından gerek deney yapacak işletmeye, gerekse deneyde kullanılacak hayvanların kayıt onay ve tanımlanmalarına ilişkin kuralları belirlemek için bir tüzük hazırlanması ve usulüne uygun yürürlüğe girmesini emrettiğini belirten Komite, ilgili tüzük yürürlüğe girmedikçe ülkede deney yapılmasının mümkün ve yasal olmadığını vurguladı.
“İlgili komite ve olumlu görüşü olmaksızın ülkemizde deney yapılamaz!”
Açıklamanın tamamı şu şekilde;
1) Hayvan Refahı Yasası’na göre deneyler, Hayvan Refahı Danışma Komitesi’nin olumlu görüşü üzerine Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’nın vereceği izne tabidir. Hayvan Refahı Yasası 2013 yılında yürürlüğe girmiş olmasına rağmen günümüzde halen Hayvan Refahı Danışma Komitesi oluşturulmamıştır. Dolayısıyla ilgili komite ve olumlu görüşü olmaksızın ülkemizde deney yapılamaz!
“Yasa, tüzük hazırlanması ve usulüne uygun yürürlüğe girmesini emretmektedir”
2) Hayvan Refahı Yasası madde 21 (9) sair şeyler yanında deneylerde; ruhsatlandırma usul ve esaslarını, kullanılmasına izin verilen hayvan türleri ve kategorilerini , keza bu hayvanların bakımı, barındırılması ve bunlara ilişkin denetimi, Veteriner Dairesi tarafından gerek deney yapacak işletme gerekse deneyde kullanılacak hayvanların kayıt onay ve tanımlanmalarına ilişkin kuralları belirlemek için bir tüzük hazırlanması ve usulüne uygun yürürlüğe girmesini emretmektedir. İlgili tüzük yürürlüğe girmedikçe ülkemizde deney yapılması mümkün ve yasal değildir.
“DAÜ’nün ilgili merkezine yurtdışından hayvan ithaline nasıl izin verildi?”
Tam da bu noktada sorulması gereken öncelikli soru Veteriner Dairesi’nin ilgili tüzük olmaksızın Doğu Akdeniz Üniversitesi Deney Hayvanları Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin kayıt ve onayını nasıl yaptığıdır. Eğer böyle bir kayıt yapılmamışsa bu noktadan sonra ilgili kurumlar tarafından izlenecek yolun ne olduğudur. Öte yandan sorulması gereken ikinci önemli soru henüz tüzük yokken ve hangi hayvan türleri ile ilgili deney yapılacağı belirlenmemişken Doğu Akdeniz Üniversitesi’nin ilgili merkeze yurtdışından hayvan ithaline nasıl izin verildiğidir. Devamla ithal edilen bu hayvanların barındırılma koşullarına nasıl karar verildiği ve söz konusu hayvanların kayıt ve tanımlanmasının nasıl yapıldığıdır.
“Ülkede deney yapılmasına olanak sağlayacak hiç bir yasal gereklilik henüz yerine getirilmedi”
3) Hayvan Refahı Yasası madde 21 (13) ise ruhsat sahibi kişilerin denetlenmesine ilişkin usul ve esasları belirleycek bir tüzüğün yapılması gerektiği ile ilgilidir ve bu tüzükte günümüzde halen hazırlanmamıştır.
Kısacası ülkemizde deney yapılmasına olanak sağlayacak hiç bir yasal gereklilik henüz yerine getirilmemiştir ve bu şartlarda deney yapılması mümkün ve yasal değildir.
“Yasadışı bir merkezin açılışı nasıl yapılıyor?”
Tekrar sormak isteriz; yasadışı bir merkezin açılışı nasıl yapılıyor? Yurtdışından ithal edilen deney hayvanlarına ne gerekçe ile izin veriliyor ve merkezin denetimi nasıl yapılıyor? Tüm kurumları yasalara saygılı davranmaya davet eder konunun yakinen takipçisi olduğumuzun bilinmesini isteriz.
