Makina Mühendisleri Odası (MMO) Başkanı Ayer Yarkıner, Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu (Kıb-tek) Yönetim Kurulu’na, SAN-HO firmasının kuracağı GES‘le ilgili 17 maddelik çekince ve soru listesi sunarak, bunlar dikkate alınmadığı takdirde yargıya başvuracaklarını açıkladı
Yarkıner: Ülkemiz, enerji alanında rantın arpalığı haline getirilmektedir
Oda adına yazılı açıklama yapan Yarkıner, “25 MWe AC-50 MWP DC gücünde GES için başlatılan ihale süreciyle ilgili çekincelerimiz var” diyerek, Kıb-tek Yönetim Kurulu’nun yasal mevzuatı ve kamusal yararı dikkate almadan, şaibeli ve abartılı Kalecik III sözleşmesini imzaladığını hatırlattı.
Yarkıner, “Bu nedenle MMO yargıya başvurmuştur. Adaletin tecellisi geciktiği müddetçe, Kıb-tek Yönetim Kurulu enerji alanında, bedelini tüketicinin ödediği yandaşa kazanç sağlamaya devam edecektir. Ülkemiz, enerji alanında kamusal yarar olmadan, rantın arpalığı haline getirilmektedir” dedi.
“Bedeli tüketici tarafından ödenecek ve birileri için kazanç kapısı olacak yatırımlara hayır”
Yarkıner açıklamasına şöyle devam etti;
“Yenilenebilir enerjiye evet ancak bedeli tüketici tarafından ödenecek ve birileri için kazanç kapısı olacak yatırımlara hayır ve ülkeye ait enerji doğal kaynaklarımızın şeffaf olmayan bir sistemle birilerine kazanç kapısı olmasına asla tepkisiz kalamayız.
KTMMOB Makina Mühendisleri Odası, mesleki disiplinimiz gereği kamu yararına olacak enerjinin; ihtiyaç, tedarik, üretim, depolama alanlarındaki yatırımlarını da desteklediğini yıllardan beridir açıklamaktadır.
AKSA ile birlikte elektrik enerjisi üretimi yüksek kazanç sağlama mekanizmasına dönüştürülmüştür.
“Süreç devam etmesi halinde yargıya başvuracağız, Kıb-tek’in kararları son derece sağlıksızdır”
Kamusal yararı teyit edilmeden, SAN–HO‘nun kurulacak tesisin topluma faydasının maliyetinden çok olduğu raporlanmadan ve odamıza sunulmadan, enerji üretimi yetkilendirilmesindeki kriterler belirlenmeden, bu yetkilerin verilmesi için şeffaf rekabetçi usuller uygulanmadan bu sürecin devam etmesine yasal sorumluluğumuz gereği itirazımız var. Süreç devam etmesi halinde yargıya başvuracağız.
Kıb-tek Yönetim Kurulu kararları son derece sağlıksızdır. Kötü emsal teşkil edebilecek söz konusu uygulamalar neticesinde kamusal yarar olmayan tesisler kurulabilecektir.
SAN–HO 25 Mwe ve 50 MWp enerji ihalesi ile ilgili çekincelerimiz ‘yasal haklarımıza halel gelmeksizin‘ aşağıda sunulmuştur. (Tüm çekincelerimiz ve yasal haklarımız ayni zamanda BIOMASS kaynaklı üretim için de geçerlidir.)
1. Söz konusu GES kurulumu için hangi kriterler dikkate alındı? KKTC’nin yenilenebilir enerji stratejik planı var mı? Varsa odamıza gönderilecektir,
2. Söz konusu kuruluşa GES kurma yetkisini kim ve hangi yasal mevzuata istinaden verdi? Kıb-tek İTA amiri kim?
3. Kıb-tek Yönetim Kurulu nasıl bir kamusal yarar tespit etmiştir. İstifade edilen yasal mevzuat nedir?
4. Bu projenin yatırım maliyeti nedir? Sağlanacak kamusal yarar (kurulumu yapacak sermayenin kazancı değil) hesaplandı mı?
5. Neden GES verildi?
6. Bu firma teşvik aldı mı? Teşvik alınması için Kıb-tek veya kabine herhangi bir uygunluk belgesi verdi mi? Alınan teşvikin kulum maliyetine oranı nedir? Bu teşvik Kıb-tek’e depolama tesisi için verilse daha faydalı olmaz mıydı?
7. Enerji maliyeti ve/veya Kıb-tek‘e fatura ne olacak? Kıb-tek’e kesilen faturaya karşılık olarak Kıb-tek borcunu fosil santral üretimi ile mi mahsuplaşacak? Bu durumda kamusal yarar tespit edildi mi?
8. SAN–HO firması söz konusu tesisin kurulumunu müteakip Kıb-tek‘e devredecek mi? İşletmecisi mi olacak?
9. Tesisin ekonomik ömrü ne? İşletme izni süresi ne? Tesisin ekonomik ömrü sonrası son işlemi nasıl yapılacak?
10. Tesisin kurulacağı arazi kime aittir, büyüklüğü nedir? Arazi maliyeti dikkate alındı mı?
11. Kıb-tek ile bu kuruluş arasında sözleşme yapıldı mı? Sözleşme odamıza sunulmalıdır ve teknik değerlendirmemiz alınmalıdır. Çünkü Kıb-tek Yönetim Kurulu kamu yararına sözleşme yapabilecek ilkeli kararlar almaktan yoksundur.
12. Sözleşme imzalandı ise; Bedeline uygun Maliye Bakanlığı’ndan mühürlendi mi?
13. Teminat mektubu alındı mı? (AKSA ile yapılan sözleşmelerde bunlar eksikti)
14. Bu üretimin kamusal ihtiyaç olduğu ve Kıb-tek tarafından üretilemeyeceği (yatırım yapılsa dahi ) hususunda geçerli veri var mıdır? Bilmek istiyoruz. Kıb-tek’i yönetenlerin üretimini verimsiz hale getirerek vahşi sermayeye kazanç sağlamakla ilgili bir usulü vardır. Kıb-tek mevcut tesis kapasitesi ile SAN-HO nun depolama kapasitesinin 4 mislini yapabilecek kabiliyettedir. Bu husus dikkate alındı mı?
15. İhale komisyonunda kimler var? Yoksa ülkenin doğal kaynakları üzerine yatırım yapacak kurum tarafından mı ihale komisyonu belirlendi. İhale dokümanları, teklif verme esasları nelerdir? Yenilenebilir enerji kaynakları toplumun ve neslimizin malıdır.
16. İhale komisyonunun uyması gereken usuller ve sunulması gereken formlar nelerdir? Kim tespit etti? Nasıl bir değerlendirme kriteri olacak?
17. İhale dokümanları kaça satılıyor? İhale yöntemi şeffaf değildir.
KTMMOB Makina Mühendisleri Odası olarak yaptığımız uyarılar dikkate alınmaması halinde ‘kamusal yarar’ konusundaki sorumluluğumuz gereği yargıya başvuracağız”
