Dünya Yapay Zekaya, Biz Ahlaka Hasret…

Yapay zeka akımı dünyayı kasıp kavururken, bırakın yapayını/zekasını, bu küçük ada yarısında biz AHLAKA bile hasret kaldık.

Ülkemizde her yeni güne; bir skandalla, bir pişkinlikle, bir çürümüşlük haberiyle uyandığımız, rezaletin sorumlularının istifa edecek kadar dahi onurunun kalmadığı şu günlerde, gelişen ve gelişmekte olan dünyanın gündemi ise bizimkinden bambaşka.

Yapay zeka; günümüzde hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline geldi. Bu teknoloji; sağlık, eğitim, ulaşım, sanayi, güvenlik gibi bir dizi alanda önemli bir rol oynuyor ve gelecekte hayatımızı daha da fazla etkileyecek.

Yapay zekanın hayatımızdaki en belirgin rolü, kişisel asistanlar aracılığıyla günlük yaşamımızı kolaylaştırmasıdır.

Siri, Google Asistanı ve Amazon Alexa gibi uygulamalar, işlerimizi organize etmek, hatırlatmalar yapmak ve bilgi aramak gibi görevlerde bize yardımcı olur.

Yapay zekanın hayatımızdaki rolü her geçen gün artarken, Avrupa Birliği‘nin yenilik yapma isteği ile koruma isteği arasındaki çok hassas dengeyi bulmak amacıyla gündeme getirdiği “Yapay Zeka Yasası”, Avrupa Parlamentosu‘nda 523 milletvekilinin desteğiyle kabul edildi ve 46 milletvekili aleyhte oy kullandı.

Bu yeni yasa ile Avrupa artık güvenilir yapay zeka konusunda küresel standart belirleyicisi konumuna yükseldi.

Peki bu yasa ne gibi değişiklikleri beraberinde getiriyor?

Yasaya göre, Avrupa Birliği ülkelerinde kullanılacak yapay zeka sistemlerinin güvenli olması ve temel haklara saygı göstermesi gerekecek.

Bu çerçevede yapay zeka sistemleri, topluma zarar verme ihtimaline göre risk temelli bir biçimde düzenlenecek, bazı kullanım alanlarındaki risk ise kabul edilemez olarak görülecek ve bu sistemlerin kullanımı yasaklanacak.

Yüz görüntülerinin internetten veya kapalı kamera sistem görüntülerinden alınması, iş yerinde ve eğitim kurumlarında duygu tanıma, sosyal puanlama, cinsel yönelim veya dini inançlar gibi hassas verileri çıkarmak için biyometrik sınıflandırması yasak kapsamına girecek.

İnsan davranışını manipüle eden veya insanların zafiyetlerinden yararlanan yapay zeka yasaklanacak.

Emniyet birimleri ise terör saldırılarının önlenmesi veya kayıp kişilerin tespiti gibi istisnai durumlarda, kamuya açık alanlarda gerçek zamanlı uzaktan biyometrik tanımlama sistemlerini yasal izin alarak kullanabilecek.

Kritik altyapı, eğitim, istihdam, sağlık, kamu hizmetleri, bankacılık, göç ve sınır yönetimi ve seçim gibi demokratik süreçlerdeki yapay zeka sistemleri, yüksek risk kategorisinde yer alacak ve daha katı kurallar getirilecek.

Bu tür sistemlerde risklerin değerlendirilmesi, azaltılması, kullanım kayıtlarının tutulması, şeffaflık ve insan gözetimi sağlanması gerekecek.

Video, metin, görüntü oluşturma, başka dilde konuşma, hesaplama veya bilgisayar kodu yazma gibi çok çeşitli farklı görevleri yerine getirebilen büyük sistemlere özel kurallar getirilecek.

Söz konusu “genel amaçlı yapay zeka” sistemlerinin piyasaya sürülmeden önce çeşitli şeffaflık kriterlerine uyması sağlanacak.

Yeni kurallar, yasanın resmileşmesinden 12 ay sonra yürürlüğe girecek, şirketlerin ise hükümlerin çoğuna iki yıl içinde uyması gerekiyor.

Yeni yasa ile birlikte Google‘ın yapay zeka modeli Gemini ve ChatGPT gibi çeşitli yapay zeka teknolojilerinin yeni kurallara uyması gerekecek.

İhlaller nedeniyle şirketlerin, ihlalin türüne ve firmanın büyüklüğüne bağlı olarak 7.5 milyon ile 35 milyon euro arasında değişen para cezalarıyla karşılaşabilmesi söz konusu olacak.

Avrupa ve dünyada bunlar olup biterken, ülkemizde ise ahlaksızları, yüzsüzleri ve rüşvetçileri yönetim kademelerine getirenler ve isimleri bu rezaletlere karışanlar; istifa etmek bir kenara dursun, hala hiç utanmadan hiç sıkılmadan var güçleriyle koltuklarına yapışma çabası içerisinde.

Şeref, haysiyet ve ahlak mı? Sizlere ömür…