Gıda Mühendisleri Odası Başkanı Dr. Beste Oymen, Türkiye‘de Kahramanmaraş merkezli yaşanan depremler nedeniyle su güvenliğinin riske girmiş olabileceğine işaret ederek, alınması gereken önlemleri sıraladı
Oymen: Afetlerde; su güvenliği ve gıda kaynaklarına erişim sorun haline gelir
Oda adına depreme ve yiten canlara işaret ederek, “Acımız çok büyük. Canımız yanıyor, içimiz kanıyor” başlıklı bir yazılı açıklama yapan Oymen, son yıllarda yaşanan en büyük felaketlerden biri olan depremde hayatını kaybedenlerin yakınlarına sabır ve başsağlığı, yaralılara acil şifa diledi.
Oymen, “Büyük bir afetle karşı karşıya kaldığımız bu zor günlerde afetlerden sonra oluşabilecek salgın hastalıklardan korunmak için gıda ve su güvenliği kriterlerine dikkat etmeli ve gerekli önlemleri almamız gerekmektedir. Afetler toplumun normal hayatını kesintiye uğratmakta ve bununla birlikte gıda, su güvenliği ve gıda kaynaklarına yeterli miktarda erişim önemli bir sorun haline gelmektedir” dedi.
“Depremden sonra, normal su kaynakları tehlikeye girebilmektedir”
Oymen şöyle devam etti;
“Afet durumlarında gıda güvenliği lojistik, depolama, dağıtma ve hazırlama aşamalarında ciddi oranda tehlikeye girmekte ve depremzedeler gıda kaynaklı hastalık riskiyle karşı karşıya kalabilmektedir.
Depremden sonra, normal su kaynakları tehlikeye girebilmektedir. Kırık borular ve hasarlı kuyular su kirliliğine neden olabilir. Bu yüzden özellikle sebeke suyu ve kaynağı belli olmayan şüpheli suları içmek, yemek pişirmek, bulaşık yıkamak, dişlerinizi fırçalamak veya banyo yapmak için kullanmayınız.
“Alışılmadık bir kokuya veya renge sahip suyu asla içmeyiniz”
Yakıt veya diğer zehirli kimyasallarla kirlenmiş olabileceğini düşündüğünüz suyu kullanmayınız. Kaynar su, hastalığa neden olan bakterileri ve suyu güvensiz hale getirebilecek virüsleri öldürür.
Bir depremden sonra, güvenli olduğu duyurulana dek şebeke suyunu kaynatarak kullanabilirsiniz. Suyu en az 1-3 dakika kaynayana kadar ısıtınız ve kullanmadan önce suyun soğumasını bekleyiniz.
Toplu yemek hizmeti sunanlar;
Yemek hazırlarken eller, kullanılan ekipmanlar ve yüzeyler temiz tutulmalı, çiğ gıdalarla pişmiş gıdalar ayrı tutulmalı, gıdaları doğru sıcaklığa kadar pişirmeli (merkez sıcaklığı 75°C’ye ulaşıncaya kadar) ve en kısa sürede servis edilmeli, güvenli olduğu duyurulana kadar şebeke suyu kullanılmamalı yada kaynatılarak kullanılmalı, yemek hazırlığı ve servisi sırasında maske ve eldiven kullanmalı ayrıca yemek hazırlık alanının atıklardan ve tuvalet ihtiyacı giderilen alanlardan uzakta olmasına dikkat edilmesi gerekmektedir.
Depremzedeler ise; bulaşıcı hastalıkların yayılmasını önlemek için el temizliğine dikkat etmelidir. Erişilebilirliğine göre su-sabun, el dezenfektanı, kolonya kullanılabilir.
Buna ilaveten çöp ve atıklar yaşam alanlarının dışında tutulmalıdır.
Ayrıca, ambalajlı ürünlerin son kullanma tarihine dikkat etmeli, konserve ambalajının bombeli (gaz yapan mikroorganizmaların faaliyeti sonucunda kutu içerisinde gaz birikerek, kutunun şişmesi), ezik, delik, şeklinin bozuk olmaması kontrol edilmeli eğer böyle bir durum varsa tüketilmemelidir. Sıcak servis edilen yemekleri hızlıca tüketmeli ve kalan yemekleri saklamamalıdır”