3. Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, Kıbrıs Rum tarafının uzlaşmazlığını sürdürmesi nedeniyle Cenevre’den bir sonuç çıkacağına inanmadığını söyledi
Eroğlu emir verdi: Derhal KKTC’nin tanınma çalışmaları başlatılsın
Derviş Eroğlu, kendisi dahil geçmişteki tüm Cumhurbaşkanlarının Rum tarafının uzlaşmazlığını ve aşırı isteklerini bile bile bir federal çözüm olur umuduyla çaba gösterdiklerini ancak bunun olmayacağının Crans Montana’daki son toplantıda da net bir şekilde ortaya çıktığını söyledi.
Eroğlu, “Avrupa Birliği, Birleşmiş Milletler ve ilgili ülkelerce Kıbrıs’ta yapılması gereken iki devlet gerçeğinin kabul edilerek bu iki devleti iş birliği içine sokacak bir antlaşmanın sağlanmasına katkı koymaktır” dedi.
Eroğlu, “Dünyanın bazı önde gelen ülkelerinin işine öyle geliyor diye 50 yıl daha kendimizi Rumlarla federasyon görüşmeye mahkum edemeyiz. Cenevre’den bir sonuç çıkmazsa derhal Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin tanınması için Türkiye ile tam bir uyum içinde çalışılmaya başlanmalıdır” ifadelerini kullandı.
“Benim dönemimde 3 katı fazla görüştük”
11 Şubat 2014’te Rum liderle federal çözüm öngören bir ortak açıklamaya neden imza attığını açıklamak istediğini kaydeden Derviş Eroğlu, şöyle konuştu:
“2010’da ben göreve geldikten sonra 2015 yılına kadar sırf Rumların gerçek niyetleri ortaya çıksın diye Annan Planı’nın hazırlığı için yapılan liderler görüşmelerinin üç katına yakın görüşme gerçekleştirilmiştir
Benim dönemimde tam 77 kez liderlerin de katıldığı görüşmeler yapılmıştır. ABD ve İsviçre’de 5 kez BM Genel Sekreteri’nin de katıldığı liderler zirvesi yaptık.
Söz konusu bu dönemde ne Dimitris Hristofyas, ne de Nikos Anastasiadis bizim önerilerimize olumlu yaklaşım göstermişlerdir.
Bugünkü Rum lider 2013 yılı Şubat ayında Rum Yönetimi Başkanlığı’na seçildiğinde kendisine bir mesaj gönderdim ve görüşmelere devam etmek istediğimi bildirdim.
Görüşmeye yanaşmadı. Rum kesimindeki ekonomik krizle ilgileneceğini belirterek görüşmeden kaçtı. Sonrasında bir çerçeve olursa masaya oturacağını açıkladı.
Hristofyas döneminden kalan sürecin tamamlanması ve Rum uzlaşmazlığının tescillenerek Devletimizin yolunun açılması için 11 Şubat 2014 Liderler Ortak Açıklaması yapılmasına onay verdim.
17 Eylül 2014 tarihinde gerçekleştirilen liderler görüşmesinde bütün konularda önerilerimizi sunduk ve ikinci aşamayı tamamlayarak bir sonraki aşamaya geçme konusunda mutabık kaldık.
Ancak, 25 Eylül’de, tam da müzakerelere odaklanılmasının beklendiği bir dönemde, Rum tarafı Doğu Akdeniz’de tek taraflı olarak ilan ettiği sözde Münhasır Ekonomik Bölgesinde bulunan 9. parselde doğal gaz bulma amacıyla sondaj çalışmaları başlattı.
Söz konusu gelişme olunca, biz de kendi araştırma faaliyetimizi başlatacağımızı açıkladık.
Daha önce de bir kez görüşme masasını terk edip kaçan Anastasiadis Barbaros Hayrettin Paşa sismik araştırma gemisinin çalışmalarına başlaması üzerine 7 Ekim 2014’te görüşmelerden çekildiğini açıkladı.
Böylece, Rum tarafının bizimle uzlaşma niyetinde olmadığı bir kez daha ortaya çıkmış oldu.
Hep ifade ettiğim üzere benim 14 Şubat 2014’te Rum lider Nikos Anastasiadis’le bir ortak açıklama yapmaktaki temel gayem 22-23 Ocak 2012’de ABD’de Green Tree’de yaptığımız son zirve toplantısı öncesinde dönemin BM Genel Sekreteri Ban ki Moon tarafından bizlere bildirilen ancak Hristofyas tarafından reddedilen ‘end-game’, yani ‘son oyunun’ Anastasiadis’le oynanması ve Kıbrıs konusuna ya bir anlaşma veya anlaşılamayacağının ortaya çıkması suretiyle bir nokta konulması idi.
Ortak açıklama metninde, oluşturacağımız yeni ortaklığın Birleşmiş Milletlere üye diğer devletlerden daha faklı bir egemenliğe sahip olmayacağı ifade edilmiştir ancak diğer taraftan da bu egemenliğin Kıbrıslı Türklerle Kıbrıslı Rumlardan eşit şekilde kaynaklanacağı net bir şekilde kayda geçirilmiştir.
Bana göre bu bizim için bugün üzerinde önemle durduğumuz egemen eşitliğimizin kabul edilmesi yönünde ciddi bir kazanım idi.
Egemenliğin Kıbrıs Türkleri ile Kıbrıs Rumlarından kaynaklanacağının Kıbrıs Rum tarafına ilk kez bu metinle kabul ettirilmiş olması gözlerden kaçmamalıdır.
Ortak açıklamada vurgulanan bir başka önemli husus da yeni ortaklıkta iki kurucu Devlet olacağı ve bunların eşit statülerinin bulunacağıdır.
Bunun kayda geçirilmiş olması da büyük önem taşımaktadır.
Kurucu Devletlerin yetki alanlarına giren konulara federal devletin müdahale edemeyeceğinin kabul edilmiş olması da ortak açıklama metnine olumlu yaklaşmamızı sağlayan önemli bir etken olmuştu.
Ama Anastasiadis daha bu metnin imzaladığının ertesi günü düzenlediği basın toplantısında metnin içeriğini istediği gibi yorumladı ve bir milimetre bile ileri gidemedik.
2015 yılından sonra ise beş yıl şu veya bu şekilde Sayın Mustafa Akıncı da Rum lider Anastasiadis ile uzlaşmayı denedi, bizim bıraktığımız noktadan geri giderek bazı tavizler de verdi ama başarılı olamadı.
Bizim dönemimizde BM’nin yapılmasını öngördüğü ama yapılamayan ‘end game-son oyun’ 2017 yılında Crans Montana’da oynandı ama Rum tarafının uzlaşmaz tutumu nedeniyle süreç tamamıyla çöktü.
Sayın Akıncı ve Türkiye artık Rumlarla bir federasyon kurulamayacağını açıkladılar.
Türkiye, BM parametrelerinin değişmesi gerektiğini açıkça ortaya koydu”
