Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in kendisine gönderdiği mektuba verdiği yanıtta, sürdürülebilir bir uzlaşı için iki taraf arasında yeni bir ortak zemin olup olmadığını tespit etmek amacıyla yapılacak gayri resmi ve beş artı BM formatında bir toplantıyı desteklediklerini ifade etti
“Kıbrıs rum tarafı ve Yunanistan Crans Montana’da çözüme varma niyeti olmadan statükoyu devam ettirmeye çalıştı”
Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Cumhurbaşkanı Tatar, adil, gerçekçi ve sürdürülebilir bir uzlaşı için Kıbrıs’ta ve bölgede hüküm süren yeni koşullar ışığında, iki taraf arasında, eşit uluslararası statüye sahip iki egemen devlete dayalı bir iş birliği ilişkisi kurulmasını amaçladıklarını vurguladı.
Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, BM Genel Sekreteri’nin yeni yılını ve Noel’ini de kutladığı mektubunda Kıbrıs’ta federal bir çözüm arayışının on yıllardır devam eden bir süreç olduğunu belirterek, BM eski Genel Sekreterlerinin tüm uzlaşı, çaba ve girişimlerinin Kıbrıs Rum tarafınca engellendiğini hatırlattı.
Tatar, Crans-Montana’da Kıbrıs Türk tarafı ve Türkiye’nin ortaya koyduğu tüm esneklik ve iyi niyete rağmen, Kıbrıs Rum tarafı ve Yunanistan’ın bir çözüme varma niyeti olmaksızın uzlaşıyı engellediğini ve statükoyu devam ettirmeye çalıştıklarını ifade etti.
“Kıbrıs rum tarafı sadece BM planını değil, çözümün kendisini reddetti”
Cumhurbaşkanı Tatar, BM Genel Sekreteri Kofi Annan’ın Güvenlik Konseyi’ne sunduğu 28 Mayıs 2004 tarihli raporunda, Kıbrıs Rum tarafının yetki ve refahı Kıbrıslı Türklerle paylaşmayı reddettiklerini belirttiğini hatırlatarak, Kıbrıs Rum tarafının, sadece BM planını değil, çözümün kendisini reddettiklerini vurguladı.
1963 yılının Aralık ayında silah zoru ile iki halkın eşit kurucu ortak olarak kurdukları Kıbrıs Cumhuriyeti’ni ele geçiren ve tanınmış hükümet olmanın avantajlarını kullanan Kıbrıslı Rumların, yetki paylaşmaya niyetlerinin olmadığını belirten Tatar, Kıbrıs Rum tarafının sözde “Kıbrıs hükümeti” olarak kendi yollarına gitmeyi ve “sürdürülemez” olarak tanımlanan statükoyu devam ettirmeyi tercih ettikleri kaydetti.
“Kıbrıs rum tarafı federal çözümü görüşme kisvesi altında müzakere sürecini, statükoyu sürdürmek için bir perde olarak kullanmayı amaçlıyor”
Cumhurbaşkanı Tatar, federal çözümü görüşme kisvesi altında müzakere sürecini statükoyu devam ettirmek için bir örtü, bir perde olarak kullanmayı amaçlayan Kıbrıs Rum tarafının gizli niyetlerinin kabul edilemez olduğunun altını çizdi.
Tatar, Kıbrıs’ta ilerleme kaydetmek ve geçmişteki başarısızlık ve hayal kırıklıklarının tekrarlanmaması; güvenlik, istikrar ve refah için iki eşit taraf olarak bir iş birliği ilişkisi içinde olmanın gerekliliğine işaret etti.
“İki egemen devlete dayalı iş birliği”
Cumhurbaşkanı Tatar, üst düzey BM yetkilisi Jane Holl Lute’a adaya yaptığı ziyaret sırasında, adil, gerçekçi ve sürdürülebilir bir çözüm için Kıbrıs’ta ve bölgedeki yeni koşullar ışığında, iki taraf arasında, eşit uluslararası statüye sahip iki egemen devlete dayalı bir iş birliği ilişkisi kurulmasını amaçladıklarını izah ettiklerini belirtti.
Tatar, adaya ve bölgeye sürdürülebilir, güvenlik, istikrar ve iş birliği getirecek bir uzlaşı arayışında iki taraf arasında yeni bir ortak zemin olup olmadığını tespit etmek amacıyla yapılacak gayri resmi ve beş artı BM formatında bir toplantıyı herhangi bir önkoşul olmaksızın desteklediklerini ifade etti.
“Yeni süreç, sonuç odaklı olabilmesi için zaman takvimli olmalı”
Sürecin çöktüğü nokta olan Crans-Montana’da bırakıldığı yerden yeniden başlamanın söz konusu olmadığını belirten Tatar, yeni ortak bir zemine dayalı bir sürecin, sonuç odaklı ve anlamlı olabilmesi için zaman takvimli olması gerektiğini de vurguladı.
Cumhurbaşkanı Tatar, Kıbrıs Türk tarafının fikirlerini tasarlarken sadece ileriye dönük bir yaklaşımla değil, aynı zamanda, yalnızca üç yıl sürmüş başarısız 1960 Ortaklık Cumhuriyeti deneyimini de tekrarlamamak açısından sürdürülebilirlik unsurunun dikkate alındığını belirtti.
“Kıbrıs sorununu ortadan kaldırma, Doğu Akdeniz’de kucaklayıcı bir vizyonun yolunu açacak”
Cumhurbaşkanı Tatar, belirtilen zeminde Kıbrıs sorununu ortadan kaldırmanın bölgesel güvenlik ve istikrarın yeniden tesis edilmesine yardımcı olacağına, Doğu Akdeniz’de kucaklayıcı bir vizyon oluşturulmasının yolunu açacağına işaret etti.
Tatar, doğal gazın Türkiye’ye ve Türkiye yoluyla Avrupa’ya nakletmek için bir denizaltı boru hattı inşa etmenin ticari olarak en uygun seçenek olduğunu kaydetti.
“Bm Genel Sekreteri’ne egemen eşitlik ve iki devlete dayalı iş birliği formülüne açık fikirlilikle yaklaşma çağrısı”
Cumhurbaşkanı Tatar, BM Genel Sekreteri’ni, egemen eşitlik ve iki devlete dayalı iş birliği formülüne açık fikirlilikle yaklaşmaya ve adada adil ve sürdürülebilir bir çözümün yararına Kıbrıs Rum tarafını da aynı tutum içinde olması için ikna etmeye yardımcı olmaya davet etti.
Kıbrıs sorununu müzakere yoluyla çözme çabalarında bir dönüm noktasında olunduğunu kaydeden Tatar, sorunu nihai bir çözüme kavuşturmak için bu fırsatı değerlendirerek, azami çabayı göstermenin ilgili herkesin sorumluluğu olduğunu ekledi.