Medya Etik Kurulu (MEK), bir gazetecinin başka bir gazeteciyle aynı bilgilere ulaşmış olabileceğini ancak bir kurumun bu bilgileri önce yayımlaması durumunda, o haberin artık kaynak göstermeksizin ve “özel haber” etiketiyle yayımlanmasının etik dışı bir davranış olduğunu vurguladı
MEK: Gazetecilerin bir sorumluluğu da emek ve özgünlüğe saygıdır
Yazılı açıklama yapan MEK, gazeteciliğin yalnızca bilgi aktarmakla sınırlı olmayan; kaynağa ulaşma, doğrulama, bağlamı koruma ve kamu yararını gözetme gibi önemli sorumlulukları da içeren, toplumsal sorumluluğu yüksek bir meslek olduğunu hatırlattı.
MEK açıklamasında, “Bu sorumluluğun en önemli parçalarından biri ise emek ve özgünlüğe saygıdır. Özellikle ‘özel haber’ niteliği taşıyan içeriklerin yayımlanmasında etik ilkelere titizlikle uyulması, mesleki saygınlığın temelini oluşturur” ifadelerine yer verdi.
“Farklı medya kuruluşları aynı haber üzerine eşzamanlı olarak çalışabilir”
Açıklama şöyle devam etti;
“Medya pratikleri çerçevesinde farklı medya kuruluşlarının aynı haber üzerine eşzamanlı olarak çalıştıkları durumlara rastlanmaktadır. Bu, doğal ve olağan bir gazetecilik pratiğidir. Ancak burada kritik olan husus, hangi kurumun haberi kamuoyuna ilk olarak duyurduğu ve haberin hangi nitelikle sunulduğudur.
Bir medya kuruluşu, özel bir haber hazırlayıp yayımladığında, o içerik artık kamuya mal olmuş bir bilgi haline gelir. Eğer bir başka medya kuruluşu, aynı haberi kısa bir süre sonra, aynı ya da benzer bir içerikle yayımlıyorsa, artık o haber “özel haber” niteliğini taşımaz.
“Haberin yayımlandığı ilk kaynağa açıkça atıfta bulunulması gazetecilik meslek etiğinin bir gereğidir”
Yayımlanmış bir haberin eksik kalan önemli bir kısmının araştırılması üzerine geliştirilen haberler de ‘özel haber’ kapsamında değerlendirilebilir ancak burada önemli olan yayımlanan haberde eksikliği tespit edilecek hayati bir bilginin araştırılarak kanıtlarıyla okura sunulmasıdır.
Aksi durumda; söz konusu haberin yayımlandığı ilk kaynağa açıkça atıfta bulunulması ve gerektiğinde ilgili bağlantının paylaşılması, gazetecilik meslek etiğinin bir gereğidir.
“Gazetecilik yalnızca ‘doğruyu’ yazmak değil, ‘doğru olanı’ yapmaktır”
Öte yandan, ‘bilgi bana da ulaştı’ gibi gerekçeler, haberin yayına verildiği ilk andan itibaren geçerliliğini yitirir. Bir başka gazeteciyle aynı bilgilere ulaşmış olunabilir; ancak bir kurum bu bilgileri önce yayımladıysa, o haberin kaynak göstermeksizin ve ‘özel haber’ etiketiyle yayımlanması etik dışı bir davranıştır.
Bu, yalnızca meslek ahlakına değil, aynı zamanda medya pforesyonelleri arasındaki güven ilişkisine de zarar verir.
Gazetecilik, haberin nasıl, ne zaman ve hangi bağlamla sunulduğu konusunda da özen göstermeyi gerektirir. Emek, özgünlük ve etik değerler, gazetecilik mesleğinin omurgasıdır. Unutulmamalıdır ki, gazetecilik yalnızca ‘doğruyu’ yazmak değil, ‘doğru olanı’ yapmaktır.
