Halkın Partisi (HP) Genel Başkanı ve Dışişleri eski Bakanı Kudret Özersay, yarım asırdır mülkiyet sorunu ve bağlantılı sıkıntıların, kapsamlı çözümün bulunmasına ertelendiğine, ama aradan geçen yıllar nedeniyle şartlarda köklü değişiklikler ortaya çıktığına işaret etti
Kendir: HP bir inisiyatif üstlendi
Halkın Partisi Genel Başkanı Kudret Özersay Mağusa’da Halkın Partisi İlçe Başkanlıkları tarafından başlatılan mülkiyet konulu konferanslarına Lefkoşa’da devam etti.
Lefkoşa İlçe Başkanı Mustafa Kendir’in açılış konuşmasıyla başlayan ve YDÜ’de gerçekleşen etkinlikte katılan vatandaşların soruları da cevaplandı.
Kendir toplantı başında yaptığı konuşmada toplumun neredeyse tüm kesimlerini doğrudan yahut dolaylı şekilde etkileyen bu kadar önemli bir sorunla ilgili olarak HP’nin bir inisiyatif üstlendiğini ve bu toplantıları başlattığını ve bunun da etkisiyle mülkiyet meselesinin ülke gündeminde ilk sıraya oturduğunu vurguladı. Konuyla ilgili uzmanlığı ve tecrübesi nedeniyle Genel Başkan Özersay’ın kapsamlı değerlendirmeleri olacağına işaret ederek sözü Özersay’a bıraktı.
Özersay: Mülkiyet sorunu hep kapsamlı çözüme ertelendi
Özersay, yarım asırdır mülkiyet sorunu ve bağlantılı sıkıntıların, kapsamlı çözümün bulunmasına ertelendiğine, ama aradan geçen yıllar nedeniyle şartlarda köklü değişiklikler ortaya çıktığına işaret etti.
Özersay, “Artık her iki taraftaki mülkiyet hakkı ihlalleri kurulacak bir ortak komitede görüşülmeye başlanmalıdır çünkü Kıbrıs’ın her iki tarafında da mülkiyet hakları bakımından yaygın hak ihlalleri yaşandı ve yaşanmaya da devam ediyor. Nasıl ki kayıp şahıslar ve kültürel miras gibi konularda kapsamlı çözümü beklemeden hem Kıbrıslı Türklerin hem de Kıbrıslı Rumların yaşadıkları hak ihlallerini ve ortak faydalarını düşünerek bu konuları görüşüp çözümden önce somut adım atabildik, aynı şekilde mülkiyet konusunda da kapsamlı çözümü beklemeden adım atabilmeliyiz” dedi.
“Mülkiyet konusu diğer hak gasplarıyla doğrudan bağlantılıdır”
Özersay bu konudaki ortak komitenin gerekirse Avrupa Konseyi ve AİHM gözetiminde veya işbirliği ile çalışmasının düşünülebileceğini vurguladı.
Özersay, “Tabi ki mülkiyet konusu diğer hak gasplarıyla, iki kesimlilikle başka toplumsal kayıplarla ve toprak meselesiyle doğrudan bağlantılıdır ancak yine de bireylerin ihlal edilen haklarını bir yerden başlayarak giderecek çareleri üretmek değişen şartlarda en doğru yaklaşım olacaktır” vurgusu yaptı.
“Türk malları konusunda bu türden etkili bir iç hukuk yolu söz konusu değildir”
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) tarafından yıllar önce kapsamlı çözümü beklemeden insan hakkı ihlalleri konusunda adım atılmalı mesajı verildiğini ve bir yandan Taşınmaz Mal Komisyonu’nun kurulması diğer yandan ise hem Kıbrıs Rum hem de Kıbrıs Türk tarafında kayıplarla ilgili etkili soruşturma yapılması süreçlerinin başlatılmasının mahkeme tarafından zorlandığını vurgulayan Özersay “Ancak kuzeydeki Kıbrıs Rum mallarıyla ilgili bir TMK yaratılmış olmasına rağmen güney Kıbrıs’ta Kıbrıs Türk malları konusunda bu türden etkili bir iç hukuk yolu, bir çare söz konusu değildir” ifadelerini kullandı.
“Gecikmeli ve ağır aksak da olsa AİHM denetimine tabi bir yapı oluşmaya başladı”
KKTC ilan edildiği zaman 1985 Anayasası’nda 1974 tapu kayıtlarına göre mal sahibi olan Kıbrıslırumlara mallarının tazminatını alabilmeleri için bir yasanın yapılmasının öngörüldüğünü ancak 30 yıl boyunca bu yasanın yapılmadığını, AİHM kararları nedeniyle 2005 yılında yaratılan TMK ile tazminat da dahil farklı çarelerin üretildiğini hatırlatan Özersay şunları kaydetti;
“Bizde de gecikmeli ve ağır aksak da olsa AİHM denetimine tabi bir yapı oluşmaya başladı. Oysa güneydeki Kıbrıs Türk malları konusunda tazminat ödemesi çözümden sonraya ertelenmiş durumda ve o tarafta yürürlükte bulunan Vasilik Yasası bugüne değin AİHM denetiminin dışında tutuldu.
“Sorun iki taraf arasında kurulacak bir ortak komitede ele alınmaya başlanabilir”
Güneyde taşınmaz mal iadesi, tazminatların ödenmesi, kuzeyde TMK’nın daha iyi çalıştırılması ve bazı değişikliklerle kapasitesinin artırılması, bir tarafta taşınmaz mal alıp diğer tarafta feragat ettiği malı satanların tespit edilmesi, bireylerin anlaşması sonucu durumu netleşen taşınmazların her iki tarafta da tapu kayıtlarına doğru düzgün ve sorunsuz şekilde işlenmesi gibi hususlar iki taraf arasında kurulacak bir ortak komitede ele alınmaya başlanabilir” dedi.
Özersay iki tarafın mülkiyet konusunda oluşturacağı ortak komitenin Avrupa Konseyi ile iş birliği halinde çalışabileceğine de dikkat çekti.
